Zasady obliczania odsetek od nieterminowego przekazania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych składek emerytalnych do otwartego funduszu emerytalnego P 16/07
Zasady obliczania odsetek od nieterminowego przekazania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych składek emerytalnych do otwartego funduszu emerytalnego są zgodne z konstytucją.
18 grudnia 2008 r. o godz. 9.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał pytanie prawne Sądu Okręgowego w Łodzi Wydział VIII Pracy i Ubezpieczeń Społecznych dotyczące zasad obliczania odsetek od nieterminowego przekazania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych składek emerytalnych do otwartego funduszu emerytalnego.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 47 ust. 10a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych jest zgodny z art. 32 konstytucji. W pozostałym zakresie Trybunale Konstytucyjny umorzył postępowanie ze względu na zbędność wydania wyroku.
Zgodnie z zaskarżonym przepisem, ZUS zobowiązany jest do wypłaty odsetek za składki przekazane OFE z opóźnieniem. Wysokość tych odsetek obliczana jest według zmiennej stopy procentowej, opartej na rentowności 52-tygodniowych bonów skarbowych. Zdaniem sądu pytającego regulacja ta narusza art. 2 i art. 32 konstytucji, ponieważ tak obliczone odsetki są niższe niż odsetki przysługujące w wypadku opóźnień w wypłacie świadczeń emerytalnych i rentowych.
Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że zaskarżony przepis nie daje podstaw do wyodrębnienia jakichkolwiek grup podmiotów, które byłyby traktowane z naruszeniem zasady równości wobec prawa. Obowiązek wypłaty odsetek za opóźnione składki ukształtowany jest w sposób jednolity niezależnie m.in. od tego, do jakiego funduszu powinny one trafić, oraz bez względu na cechy płatnika składek i ubezpieczonego czy wielkość omawianej zaległości.
Jeżeli zaś chodzi o porównanie wysokości odsetek wypłacanych przez ZUS w wypadku opóźnień w przekazaniu składek i wypłacie świadczeń emerytalnych i rentowych, to Trybunał Konstytucyjny przypomniał, że nie jest uprawniony do oceny "poziomej" zgodności różnych norm ustawowych. Poza tym, osoby objęte różnymi reżimami odsetkowymi nie mogą być uznane za podmioty podobne, które powinny być traktowane w jednakowy sposób. Różni je bowiem m.in. etap ubezpieczenia, w którym się znajdują, rodzaj relacji z ZUS, skutki opóźnień dla sytuacji materialnej oraz charakter uprawnienia do otrzymania odsetek za zwłokę.
W opinii Trybunału Konstytucyjnego, zarówno poprzednie obowiązujące rozwiązania (tj. określenie w obydwu omawianych sytuacjach odsetek na poziomie przewidzianym przez prawo cywilne), jak i aktualne zagwarantowanie wyższych odsetek za opóźnione świadczenia niż za opóźnione składki, mieszczą się w granicach swobody ustawodawcy, który ma prawo - z poszanowaniem zasad konstytucyjnych - określić, jaki poziom rekompensaty uważa za właściwy.
Rozprawie przewodniczył wiceprezes TK Janusz Niemcewicz, a sprawozdawcą był sędzia TK Wojciech Hermeliński.
Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.