Odpowiedzialność za wykroczenie SK 38/03
18 maja 2004 r. o godz. 10.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną Ireny i Roberta N. w sprawie zgodności art. 101 § 2 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia z art. 2, art. 45 i art. 78 Konstytucji.
Trybunał orzekł, że art. 101 § 2 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia w zakresie, w jakim pozbawia pokrzywdzonego możliwości udziału w postępowaniu sądowym jest niezgodny z art. 45 Konstytucji. Przepis ten jest zgodny z art. 78 Konstytucji i nie jest niezgodny z art. 2 Konstytucji. Art. 101 § 2 traci moc obowiązującą z dniem 1 stycznia 2005 r.
Trybunał uznał, że całokształt przyjętej konstrukcji postępowania mandatowego zapewnia zabezpieczenie interesu ukaranego, nie zapewnia jednak właściwej ochrony interesu prawnego osoby pokrzywdzonej. Ze względu na szybkość i sprawność orzekania o odpowiedzialności karnej, w postępowaniu mandatowym wyłączono udział pokrzywdzonego. Podobnie dzieje się w postępowaniu sądowym, dotyczącym uchylenia prawomocnego mandatu. Zdaniem TK, regulacja umożliwiająca sądowi uchylenie prawomocnego mandatu na posiedzeniu, na którym nie ma osoby pokrzywdzonej (zwłaszcza, że nie ma ona prawnych możliwości późniejszego odwołania się od wydanego orzeczenia) skutkuje pozbawieniem pokrzywdzonego prawa do sprawiedliwego i jawnego rozpoznania sprawy. Art. 101 § 2 zaskarżonej ustawy w sposób istotny ogranicza możliwości dochodzenia przez pokrzywdzonego ochrony własnych interesów oraz zamyka drogę dochodzenia naruszonych interesów prawnych. Tym samym naruszone zostało prawo do sądu wyrażone w art. 45 Konstytucji.
Trybunał wskazał, na brak właściwego uzasadnienia zarzutu naruszenia zasady demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji) oraz nie dopatrzył się odstępstwa od zasady zaskarżalności orzeczeń wydanych w I instancji. Zaskarżona regulacja została więc uznana za zgodną z art. 78 Konstytucji.
Rozprawie przewodniczył sędzia TK Jerzy Ciemniewski, a sprawozdawcą był Prezes TK Marek Safjan.
Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.
Prasa: |