Wynagrodzenia służby zdrowia K 43/01
18 grudnia 2002 r. o godz. 10:00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał połączony wniosek Federacji Pracodawców Samodzielnych Zakładów Opieki Zdrowotnej RP i pytanie prawne Sądu Rejonowego w Chełmie w sprawie zgodności z Konstytucją przepisów regulujących przyrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia przysługujący pracownikom samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 4a ust. 1 ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw rozumiany jako tworzący współodpowiedzialność systemu finansów publicznych za jego wykonanie jest zgodny z art. 2, art. 7 i art. 32, Konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 20 Konstytucji. TK orzekł także, że art. 3 ustawy o zmianie ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw i ustawy o zakładach opieki zdrowotnej jest zgodny z art. 2 i art. 7 Konstytucji.
Trybunał Konstytucyjny nie podzielił poglądów w kwestii podporządkowania publicznej służby zdrowia zasadom sformułowanym w art. 20, uznając, że absolutyzowanie pojęcia samodzielności zawartego w określeniu "samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej" nie znajduje uzasadnienia w normach konstytucyjnych. Zakres i treść tego pojęcia zawarte są w przepisach ustawowych i przez ustawę mogą być kształtowane. TK stanął na stanowisku, ze ustawa na mocy której powstały indywidualne roszczenia pracowników obciąża odpowiedzialnością ten segment finansów publicznych, za którego pośrednictwem realizowane są obowiązki władzy publicznej określone w art. 68 ust. 2 Konstytucji, stanowiącym iż obywatelom, niezależnie od ich sytuacji materialnej, władze publiczne zapewniają równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej, finansowanej ze środków publicznych, a warunki i zakres udzielania świadczeń określa ustawa. Istnieć powinien jednak mechanizm takiej redystrybucji zwiększonych środków na opiekę zdrowotną, który nie pozwoli na pogorszenie warunków funkcjonowania placówki z powodu wypełnienia przez nią ustawowego obowiązku podniesienia wynagrodzeń pracowniczych.
Trybunał wskazał, iż w badanej sprawie ma miejsce kolizja zasad konstytucyjnych. W przypadku stwierdzenia konstytucyjności zaskarżonych artykułów naruszeniu uległaby zasada rzetelnej legislacji, natomiast w przypadku stwierdzenia niekonstytucyjności - zasada zaufania do państwa i stanowionego przezeń prawa oraz zasada partnerstwa i dialogu społecznego. Trybunał uznał, że podniesione braki legislacyjne nie czynią ustawy niewykonalną i - biorąc pod uwagę kryterium jakim jest ranga naruszenia - postanowił dać pierwszeństwo zasadzie zaufania do państwa (art. 2 Konstytucji).
TK nie znalazł uzasadnienia dla stwierdzenia niezgodności art. 4a ust. 1 ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania wynagrodzeń z konstytucyjną zasadą równości (art. 32 Konstytucji). Zdaniem Trybunału, odmienność statusu prawnego publicznych i niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej pod względem zasad prowadzonej działalności nie pozwala na porównywanie wysokości wynagrodzeń pracowników. Nie istnieją więc racjonalnie uzasadnione powody dla jednakowego traktowania przez ustawodawcę różniących się podmiotów.
Odnośnie do zarzutu, iż art. 3 ustawy nowelizującej ustawę o negocjacyjnym systemie kształtowania wynagrodzeń narusza art. 2 i art. 7 Konstytucji z uwagi na brak wymaganej vacatio legis i działania ustawy z mocą wsteczną, Trybunał przypomniał, że istnieją szczególne rodzaje regulacji prawnych, wobec których wymienione reguły nie mają bezwzględnego zastosowania. Dotyczy to przede wszystkim przepisów zapewniających obywatelowi korzystniejszą sytuację niż dotychczas istniejąca.
Rozprawie przewodniczył Prezes TK Marek Safjan, a sprawozdawcami byli: Sędzia TK Bohdan Zdziennicki oraz Sędzia TK Jerzy Ciemniewski.
Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.
Prasa: |