Upoważnienie ustawowe K 7/04
W dniu 29 listopada 2004 r. o godz. 12.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie konstytucyjności niektórych przepisów ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji, dotyczących upoważnień ustawowych do określenie w drodze rozporządzeń szczegółowych zasad gospodarki lokalowej.
Ustawa o Policji reguluje kwestie związane z zaspokajaniem potrzeb mieszkaniowych policjantów. Na mocy ustawy policjantowi, który nie otrzymał lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji administracyjnej o przydziale, przysługuje pomoc finansowa na uzyskanie takiego lokalu (art. 94 ust. 1). Jeżeli policjant lub członkowie jego rodziny nie posiadają lokalu mieszkalnego w miejscu pełnienia służby (lub w miejscowości pobliskiej) funkcjonariuszowi przysługuje równoważnik pieniężny (art. 92 ust. 1). Policjantowi przysługuje także równoważnik pieniężny za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego, z uwzględnieniem liczby członków rodziny oraz ich uprawnień wynikających z przepisów odrębnych (art. 91 ust. 1)
Zakwestionowana ustawa zawiera także upoważnienia dla właściwych ministrów do określenia w drodze rozporządzenia szczegółowych kwestii związanych z powyższymi uprawnieniami. Art. 91 ust. 2 upoważnia do określenia wysokości oraz szczegółowych zasad przyznawania, cofania i zwracania równoważnika remontowego, zaś art. 92 ust. 2 - do określenia szczegółowych zasad przyznawania, cofania oraz zwracania równoważnika przysługującemu osobom nie posiadającym lokalu w miejscu pełnienia służby. Do szczegółowego uregulowania w akcie wykonawczym została również przekazana kwestia warunków pomocy finansowej na uzyskanie lokalu przez osoby, które nie otrzymały go na podstawie decyzji administracyjnej (art. 94 ust. 2). Zdaniem Rzecznika wszystkie powyższe upoważnienia - ze względu na brak szczegółowych wytycznych zawartych w ustawie - nie spełniają konstytucyjnych wymagań przewidzianych dla upoważnień ustawowych. Wskazane delegacje ustawowe mają charakter blankietowy, powinny zatem zostać uznane za niezgodne z art. 92 ust. 1 Konstytucji stanowiącym, że rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji, na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania.
Rzecznik Praw Obywatelskich zakwestionował również art. 97 ust. 2 ustawy o Policji, zawierający upoważnienie dla właściwego ministra do określenia w drodze rozporządzenia warunków najmu lokali mieszkalnych znajdujących się w budynkach będących własnością Skarbu Państwa w zarządzie jednostek organizacyjnych Policji, a także sposobu obliczania czynszu najmu oraz praw i obowiązków najemcy i wynajmującego. Rzecznik wskazuje, że problematyka warunków najmu lokali mieszkalnych zasiedlonych przez policjantów, w tym także zasad ustalania czynszu najmu za te lokale, nie jest w żaden sposób regulowana w ustawie o Policji. Przekazanie tych kwestii do szczegółowego uregulowania w akcie wykonawczym narusza zatem wymogi określone w art. 92 ust. 1 Konstytucji.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Adam Jamróz, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Teresa Dębowska-Romanowska.