Trybunał Konstytucyjny

Adres: 00-918 Warszawa, al. Szucha 12 a
prasainfo@trybunal.gov.pl tel: +22 657-45-15

Biuletyn Informacji Publicznej

Transmisja

Zwolnienie z tajemnicy statystycznej K 33/08

13 grudnia 2011 r. o godz. 9.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczący zwolnienia z tajemnicy statystycznej.

Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 180 § 1 kodeksu postępowania karnego w zakresie, w jakim zezwala na zwolnienie z tajemnicy statystycznej z art. 51 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3, art. 47 w związku z art. 31 ust. 3, art. 42 ust. 3 i art. 2 konstytucji.

Zgodnie z kwestionowanym przepisem osoby zobowiązane do zachowania tajemnicy służbowej lub tajemnicy związanej z wykonywaniem zawodu lub funkcji mogą odmówić zeznań co do okoliczności, na które rozciąga się ten obowiązek, chyba że sąd lub prokurator zwolni je od obowiązku zachowania tajemnicy.

Zdaniem wnioskodawcy kwestionowany przepis zezwalając na zwolnienie z tajemnicy statystycznej bez sprecyzowania przesłanek dopuszczalności takiego zwolnienia budzi poważne zastrzeżenia z punktu widzenia kryterium "konieczności" ograniczenia konstytucyjnych wolności jednostki. Nie można bowiem wykluczyć sytuacji, w której organy wymiaru sprawiedliwości zechcą sięgnąć po ten środek pomimo istnienia innych dróg dojścia do prawdy. Ponadto zwolnienie z tajemnicy statystycznej może być stosowane w zasadzie w każdej kategorii spraw, w tym także o drobniejszym charakterze, co wydaje się być rażąco niewspółmierne w stosunku do doniosłości objętych tajemnicą danych.

Art. 47 konstytucji deklaruje prawo do prywatności. Nie ulega wątpliwości, że sfera prywatności jest naruszana wskutek udostępniania przez osoby fizyczne statystycznych danych osobowych, dotyczących ich życia i sytuacji. Prawo to więc może podlegać ograniczeniom, jednak muszą one wyczerpywać przesłanki art. 31 ust. 3 konstytucji, które zdaniem wnioskodawcy nie zostały zachowa

Zgodnie z konstytucyjną zasadą domniemania niewinności pozostający pod jej ochroną oskarżony nie może być przymuszany do dostarczania dowodów przeciwko sobie. Dopuszczalność więc zwolnienia w trybie kwestionowanego przepisu  z tajemnicy statystycznej budzi zdaniem wnioskodawcy znaczne wątpliwości w zakresie, w jakim umożliwia organom wymiaru sprawiedliwości dostęp do danych statystycznych.

Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Wojciech Hermeliński, a sprawozdawcą będzie wiceprezes TK Stanisław Biernat.