Brak możliwości wniesienia zażalenia na postanowienie o wyłączenia prokuratora prowadzącego postępowanie przygotowawcze; tryb orzekania o wyłączeniu prokuratora prowadzącego postępowanie przygotowawcze. SK 10/10
18 lipca 2011 r. o godz. 13.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna skargę konstytucyjną Krzysztofa G. dotyczącą braku możliwości wniesienia zażalenia na postanowienie o wyłączeniu prokuratora prowadzącego postępowanie przygotowawcze ( tryb orzekania o wyłączeniu prokuratora prowadzącego postępowanie przygotowawcze).
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 48 § 1 w związku z art. 47 § 1 w związku art. 465 § 1 w związku z art. 459 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 roku - Kodeks postępowania karnego z art. 2, 32 ust. 2, 45 ust 1, 77 ust. 2 oraz 78 konstytucji.
Postanowieniem prokuratora rejonowego zostało wszczęte śledztwo w sprawie doprowadzania do targnięcia się na własne życie H.G. Śledztwo, wobec braku ustawowych znamion czynu zabronionego, zostało umorzone postanowieniem asesora prokuratury rejonowej. Sąd okręgowy utrzymał w mocy zarządzenie prokuratora rejonowego o odmowie przyjęcia zażalenia Krzysztofa G. na postanowienie o odmowie uwzględnienia jego wniosku o wyłączenie asesora od udziału w sprawie. W uzasadnieniu sąd stwierdził, że przepisy kodeksu postępowania karnego traktujące o wyłączeniu sędziego, a także przepisy stanowiące o odpowiednim stosowaniu ich odnośnie wyłączenia prokuratora oraz innych osób prowadzących postępowanie przygotowawcze, nie przewidują możliwości zaskarżenia postanowienia o nieuwzględnieniu wniosku o wyłączenie powyższych podmiotów.
Zdaniem skarżącego na skutek niekonstytucyjnego pominięcia prawodawczego w kwestionowanych przepisach, wynikającego z niepełnej regulacji w zakresie dopuszczalności wnoszenia zażaleń na postanowienia sądu (prokuratora) w przedmiocie nieuwzględnienia wniosku o wyłączenie sędziego (prokuratora/innego organu postępowania przygotowawczego) od udziału w sprawie, został on pozbawiony istotnego uprawnienia procesowego, umożliwiającego kontrolę obiektywizmu i bezstronności prokuratora. Nastąpiło to wbrew istniejącemu założeniu racjonalności, zupełności oraz niesprzeczności systemu prawa, co stanowi jeden z elementów zasady demokratycznego państwa prawnego.
Na skutek odmowy przyjęcia zażalenia na nieuwzględnienie wniosku o wyłączenie prokuratora od udziału w sprawie, zdaniem skarżącego, został on pozbawiony prawa do tego, aby dochodzić na drodze sądowej naruszonych praw i wolności, w s szczególności prawa do sądu oraz prawa do zaskarżenia orzeczeń i decyzji wydanych w pierwszej instancji.
Zdaniem skarżącego z powodu braku prawnej możliwości kontroli przez sąd decyzji odmawiającej uwzględnienia wniosku strony o wyłączenie prokuratora od prowadzenia sprawy, która to decyzja została podjęta przez bezpośredniego przełożonego, śledztwo nadal prowadzi ten sam prokurator, pomimo istnienia przesłanek uzasadniających stwierdzenie istnienia wątpliwości co do jego bezstronności, co jest istotnym zagrożeniem dla wyrażonej w konstytucji zasady rzetelnego i sprawiedliwego procesu.
Rozprawie będzie przewodniczył wiceprezes TK Stanisław Biernat, sprawozdawcą będzie sędzia TK Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz.