Odpowiedzialność karna za przestępstwo skarbowe P 35/06
8 stycznia 2008 r. o godz. 10.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna pytanie prawne Sądu Rejonowego w Siemianowicach Śląskich dotyczące odpowiedzialności karnej za przestępstwo skarbowe.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności czy art. 17 § 1 pkt 2 i 4 oraz art. 18 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 września 1999 roku - Kodeks karny skarbowy z art. 2 oraz z art. 42 ust. 1 i 3 Konstytucji.
Henryk S. i Mariusz K. popełnili przestępstwo skarbowe ponieważ nie prowadzili ksiąg rachunkowych przez dwa lata. Naczelnik urzędu skarbowego złożył w sądzie rejonowym wniosek o udzielenie zezwolenia na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności. Jednocześnie poinformował, że okoliczności popełnienia czynów nie budzą wątpliwości oraz sprawcy uiścili tytułem kar: grzywny oraz zryczałtowaną równowartość kosztów postępowania. Kwestionowane przepisy stanowią, iż sąd może udzielić zezwolenia na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności, jeżeli wina sprawcy i okoliczności popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego nie budzą wątpliwości, sprawca uiścił kwotę odpowiadającą co najmniej najniższej karze grzywny grożącej za dany czyn zabroniony i uiszczono co najmniej zryczałtowaną równowartość kosztów postępowania. Sąd udzielając zezwolenia na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności orzeka tytułem kary grzywny kwotę uiszczoną przez sprawcę. Zdaniem pytającego sądu kwestionowane przepisy dają wprawdzie sprawcy możliwość skorzystania z przywileju dobrowolnego poddania się odpowiedzialności, ale ustawodawca obwarowuje tę możliwość uprzednią wpłatą określonych kwot tytułem kary grzywny i kosztów postępowania. Jest to warunek, którego spełnienie dopiero w perspektywie może doprowadzić do sądowego ustalenia winy danej osoby, choć nie musi. Tego typu uregulowania prawne stawiają sprawców przestępstw skarbowych o stosunkowo niskiej szkodliwości społecznej w sytuacji gorszej, niż osoby oskarżane o popełnienie przestępstw o dużo wyższym ciężarze gatunkowym, które ponoszą faktyczną odpowiedzialność w postaci np. grzywien dopiero po sądowym stwierdzeniu ich sprawstwa i winy, a nie wcześniej. Jest to sprzeczne z konstytucyjnymi zasadami państwa prawnego oraz zaufania obywatela do państwa i prawa.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Bohdan Zdziennicki, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Maria Gintowt-Jankowicz.