Praca tymczasowa; właściwość miejscowa sądu pracy P 121/15
22 marca 2017 r. o godz. 12:00 Trybunał Konstytucyjny publicznie ogłosi orzeczenie wydane na posiedzeniu niejawnym dotyczące połączonych pytań prawnych Sądu Rejonowego w Gliwicach VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie pracy tymczasowej (właściwość miejscowa sądu pracy).
Trybunał Konstytucyjny ogłosi orzeczenie w sprawie zgodności art. 24 ustawy z dnia 9 lipca 2003 roku o zatrudnianiu pracowników tymczasowych z art. 32 ust. 1 w związku z art. 45 ust. 1 konstytucji w zakresie, w jakim uniemożliwia wytoczenie powództwa przed sąd, w którego okręgu praca jest, była lub miała być wykonywana.
Według sądu pytającego, w ustawie o zatrudnianiu pracowników tymczasowych przewidziano układ trójstronny, to jest istnienie stosunku prawnego pomiędzy pracownikiem a pracodawcą- agencją pracy tymczasowej i pracodawcą użytkownikiem, któremu ustawa przekazuje
część praw i obowiązków wobec pracownika tymczasowego, a który w znaczeniu kodeksu pracy nie jest pracodawcą. Charakterystyczne dla pracy tymczasowej jest przede wszystkim to, że jest ona świadczona nie na rzecz i pod bieżącym kierownictwem pracodawcy - agencji pracy tymczasowej, a na rzecz i pod nadzorem podmiotu trzeciego, niebędącego pracodawcą, to jest pracodawcy użytkownika.
Sąd pytający zauważa, że art. 24 ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, statuujący właściwość miejscową sądu pracy do rozpoznawania roszczeń pracownika tymczasowego, zawiera regulację odmienną od zawartej w art. 461 § 1 kodeksu postępowania cywilnego (dalej: k.p.c.), który określa właściwość miejscową sądu do rozpoznawania spraw z zakresu prawa pracy. Zakres kwestionowanego przepisu jest węższy niż art. 461 k.p.c., regulację tę należy więc traktować jako szczególną i wyłączającą przepisy kodeksu postępowania cywilnego w tej kwestii.
Zdaniem sądu pytającego, art. 461 § 1 k.p.c. realizuje dobrodziejstwo właściwości przemiennej, pozwalającej powodowi pracownikowi - stosownie do jego woli i wyboru - na wytoczenie sprawy z zakresu prawa pracy przed sąd pracy właściwy według jednego z kilku kryteriów w tym przepisie określonych. Celem wprowadzenia tej regulacji było ułatwienie uprawnionym dochodzenia roszczeń przez stworzenie tym podmiotom najbardziej dogodnego dostępu do sądu.
W ocenie sądu pytającego kwestionowany przepis w sposób nieuzasadniony ogranicza konstytucyjne prawo do sądu w zakresie właściwości miejscowej pracownikowi tymczasowemu i nierówno traktuje go wobec prawa. Pracownik tymczasowy może dochodzić swoich praw wyłącznie przed sądem właściwym ze względu na siedzibę agencji pracy tymczasowej zatrudniającej tego pracownika. Pracownik niemający statusu pracownika tymczasowego może natomiast wytoczyć powództwo przed sąd właściwości ogólnej pracodawcy, bądź przed sąd, w którego okręgu praca jest, była lub miała być wykonywana, bądź też przed sąd, w którego okręgu znajduje się zakład pracy. W ocenie sądu pytającego wszyscy pracownicy w równym stopniu winni posiadać prawo wyboru sądu, przed którym będzie toczyć się proces.
Przewodniczący składu orzekającego: sędzia TK Leon Kieres, sprawozdawca- sędzia TK Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz.