Zasady przyznawania świadczeń emerytalnych w starym i nowym systemie ubezpieczeń społecznych P 2/16
26 września 2017 r. o godz. 13:00 Trybunał Konstytucyjny publicznie ogłosi orzeczenie wydane na posiedzeniu niejawnym dotyczące pytania prawnego Sądu Okręgowego w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie zasad przyznawania świadczeń emerytalnych w starym i nowym systemie ubezpieczeń społecznych.
Trybunał Konstytucyjny publicznie ogłosi orzeczenie w sprawie zgodności art. 53 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie w jakim odnosi się do okresów, o których mowa w przepisie art. 7 pkt 5 tejże ustawy, przebytych przez ubezpieczonych urodzonych przed dniem 1 stycznia 1949 r. z art. 32 ust. 1 konstytucji.
Sąd pytający wskazał, że na mocy ustawy z dnia 5 marca 2015 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zwanej dalej ustawą nowelizującą, w art. 174 ustawy emerytalnej dodany został ustęp 2a, zgodnie z którym okres korzystania z urlopu wychowawczego przed rokiem 1999 r., na potrzeby ustalenia wysokości kapitału początkowego, traktowany jest jako okres składkowy.
Zdaniem sądu pytającego wprowadzona ustawą nowelizującą zmiana w art. 174 ustawy emerytalnej oznacza, modyfikację reguły obliczania wysokości emerytury z dotychczasowego systemu emerytalnego tylko dla jednej grupy ubezpieczonych, tj. ubezpieczonych urodzonych po 31 grudnia 1948 r.
W ocenie sądu pytającego, na podstawie kryterium daty urodzenia zróżnicowana została sytuacja prawna ubezpieczonych charakteryzujących się wspólną cechą istotną, którą stanowi korzystanie z urlopu wychowawczego przed 1999 r., gdyż okres ten dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r. uwzględniany jest w kwocie kapitału początkowego w wysokości 1,3% podstawy jego wymiaru, podczas gdy dla ubezpieczonych urodzonych przed dniem 1 stycznia 1949 r. w wysokości emerytury - według wskaźnika 0,7% podstawy jej wymiaru.
Zdaniem sądu pytającego w wysokości emerytury dla ubezpieczonych urodzonych przed 1949 r. okresy nieskładkowe mogą zostać uwzględnione wyłącznie w rozmiarze 1/3 posiadanych okresów składkowych. Skutkiem zmiany charakteru okresu korzystania z urlopu wychowawczego, na potrzeby obliczenia wysokości kapitału początkowego z nieskładkowego na składkowy, jest zatem również zwiększenie długości okresów składkowych, od której zależy długość 1/3 okresów zaliczanych do nieskładkowych.
W ocenie sądu pytającego przepis ma charakter arbitralny i narusza zasady konstytucyjne, a przede wszystkim zasadę równości, gdyż trudno doszukać się usprawiedliwienia dla zróżnicowania sytuacji prawnej ubezpieczonych urodzonych przed 1949 r. i po 1948 r. w zakresie dotyczącym charakteru okresu urlopu wychowawczego przebytego przed 1999 r.
Przewodniczący składu orzekającego: sędzia TK Zbigniew Jędrzejewski, sprawozdawca- sędzia TK Leon Kieres.