Przewlekłość postępowania sądowego

22 października 2015 r. o godz. 9:00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna połączone skargi konstytucyjne A. H. i SKOK dotyczące przewlekłości postępowania sądowego.

Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w związku z art. 394¹ § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 roku – Kodeks postępowania cywilnego z art. 45 ust. 1 w związku z art. 78 i art. 176 ust. 1 konstytucji.

Skarżący byli uczestnikami postępowań cywilnych przed sądami okręgowymi. Złożyli do sądów apelacyjnych skargi na przewlekłość postępowania. Domagali się stwierdzenia, że w ich postępowaniach  nastąpiło naruszenie prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, oraz zasądzenia na ich rzecz od Skarbu Państwa określonej sumy pieniężnej. Sądy apelacyjne oddaliły  skargi. Skarżący wnieśli zażalenia, które sądy apelacyjne odrzuciły.

Zdaniem skarżących kwestionowany przepis jest niezgodny z zagwarantowanym w konstytucji prawem do sądu a także konstytucyjną zasadą dwuinstancyjności postępowania w zakresie, w jakim uniemożliwia zaskarżenie postanowienia sądu apelacyjnego w sprawie oddalenia skargi na naruszenie prawa do rozpoznania w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki.

Jak dowodzą skarżący, postępowanie wywołane skargą  na przewlekłość postępowania jest od początku do końca postępowaniem sądowym, do którego pełne zastosowanie znajduje art. 176 ust. 1 konstytucji. Do postępowania tego nie odnoszą się natomiast wyjątki, o których mowa w art. 78 zd. 2 konstytucji, albowiem orzeczenie w nim zapadłe ma charakter merytoryczny i rozstrzyga o istocie sprawy, którą jest przewlekłość postępowania, a sąd rozpoznający skargę na przewlekłość postępowania jest organem pierwszej instancji. Zdaniem skarżących bez znaczenia dla tego faktu jest okoliczność, że rozpoznanie skargi odbywa się według przepisów o postępowaniu zażaleniowym. Istotne jest bowiem to, że sąd rozpoznający skargę jako pierwszy wypowiada się w sprawie dotyczącej przewlekłości postępowania – podkreślają skarżący.

Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Stanisław Rymar,  sprawozdawcą będzie sędzia TK Mirosław Granat.