Komunikat po Drukuj

Brak możliwości odwołania się do Sądu Najwyższego od niektórych uchwał Krajowej Rady Sądownictwa SK 57/06

Całkowite wyłączenie drogi sądowej przez zaskarżony przepis ustawy o Krajowej Rady Sądownictwa jest sprzeczne z konstytucją.

27 maja 2008 r. o godz. 9.30 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną Andrzeja S. dotyczącą braku możliwości odwołania się do Sądu Najwyższego od niektórych uchwał Krajowej Rady Sądownictwa.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 13 ust. 2 zdanie drugie ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa w zakresie, w jakim dotyczy art. 2 ust. 1 pkt 3 w związku z pkt 2 tej ustawy, jest niezgodny z art. 45 ust. 1 i z art. 77 ust. 2 w związku z art. 60 Konstytucji. 
(link do sentencji w całości pod komunikatem prasowym).

Zdaniem Trybunału, szczególna, konstytucyjna, pozycja ustrojowa Krajowej Rady Sądownictwa ani też fakt, że w myśl ustawy o KRS w postępowaniu przed Radą nie stosuje się przepisów kodeksu postępowania administracyjnego, nie odbierają postępowaniu przed Radą w sprawach indywidualnych, dotyczących powołania na stanowiska sędziowskie charakteru postępowania administracyjnego. Przedmiot postępowania w kwestii oceny kandydata i przedstawienia wniosku o jego powołanie na stanowisko sędziego ma charakter sprawy w rozumieniu konstytucji. I jako taka powinna podlegać kontroli sądowej w zakresie właściwym tego rodzaju sprawom tj. pod kątem legalności, przestrzegania stosownych procedur prawnych. Natomiast merytoryczna ingerencja sądu w rozstrzygnięcia Rady byłaby niedopuszczalna, wkraczałaby bowiem w sferę szczególnego władztwa Rady, wynikającego z samych norm konstytucyjnych. Jednakże kontrola sądowa przestrzegania praw obywateli, w rozważanym wypadku chodzi o prawa równego dostępu do służby publicznej (prowadzenie naboru na podstawie przejrzystych kryteriów selekcji kandydatów i obsadzania poszczególnych stanowisk w służbie publicznej) jest zgodnie z konstytucją konieczna. Ograniczenia prawa do sądu ustanawiane normą ustawową muszą uwzględniać kategoryczny zakaz zamykania drogi do sądu w zakresie dochodzenia konstytucyjnych wolności i praw. Oznacza to, że wyłączenie drogi sądowej, w sprawach związanych z naruszeniem wolności i praw, może być ustanowione jedynie wprost przepisami konstytucyjnymi. Całkowite wyłączenie drogi sądowej przez zaskarżony przepis ustawy o KRS pozostaje w sprzeczności z konstytucją. Rzeczą ustawodawcy jest określenie sądu właściwego do rozpoznawania spraw oraz zakresu i procedury sądowej kontroli nad postępowaniem dotyczącym obsady stanowisk sędziowskich.

W tej sprawie, po wyroku Trybunału nie ma możliwości odwołania się od zapadłego już rozstrzygnięcia KRS o nieprzedstawieniu Prezydentowi RP kandydatury skarżącego na sędziego. Za taką oceną, dotyczącą skutków wyroku, przemawia konieczność zapewnienia stabilności funkcjonowania Krajowej Rady Sądownictwa, a także innych organów państwowych uczestniczących w procedurze powoływania na stanowiska sędziów. Skarżący oraz inne osoby, których to dotyczy, w sytuacji ponownego ubiegania się o wolne stanowiska sędziowskie, będą mieli możliwość, na zasadach określonych w przepisach, zmodyfikowanych w następstwie niniejszego wyroku, odwołania się od uchwały KRS rozstrzygającej o nieprzedstawieniu ich kandydatury do pełnienia urzędu sędziowskiego Prezydentowi RP.

Rozprawie przewodniczył sędzia TK Mirosław Granat, a sprawozdawcą był sędzia TK Adam Jamróz.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.