Komunikat po Drukuj

Ochrona roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy P 7/04

30 maja 2005 r. o godz. 12.30 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał pytanie prawne Sądu Rejonowego w Szczecinie dotyczące wypłat świadczeń pracowniczych.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 29 ust. 2 w związku z art. 30 ustawy z 30 sierpnia 2002 roku o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców jest niezgodny z art. 2 i jest zgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji.
Ponadto Trybunał postanowił umorzyć postępowanie w zakresie badania zgodności art. 3 ust. 2 ustawy z 29 grudnia 1993 roku o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, w brzmieniu nadanym art. 27 pkt 1 lit. a ustawy z 30 sierpnia 2002 roku o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców z art. 2 i art. 32 Konstytucji z uwagi na niedopuszczalność orzeczenia .

Ustawa z 30 sierpnia 2002 r. o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych znowelizowała ustawę z 29 sierpnia 1993 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, wprowadzając zmianę w definicji niewypłacalności pracodawcy oraz ograniczając zakres ochrony roszczeń pracowniczych. Trybunał nie ma wątpliwości, że ustawa nowelizująca pogorszyła sytuację prawną pracowników w zakresie ochrony ich roszczeń w razie niewypłacalności pracodawcy. Zawężeniu uległa definicja niewypłacalności pracodawcy. Ograniczony został również zakres roszczeń zaspokajanych przez Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. W tej sytuacji szczególnego znaczenia nabiera zasada zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa, będąca elementem zasady państwa prawnego (art. 2 Konstytucji). W świetle orzecznictwa TK istotnym elementem zasady ochrony zaufania obywatela do państwa i do prawa jest obowiązek poszanowania przez ustawodawcę interesów w toku, to znaczy przedsięwzięć gospodarczych i finansowych, rozpoczętych na gruncie dotychczasowych przepisów. Trybunał stwierdził, że przepis przejściowy art. 29 ustawy nowelizującej tylko pozornie chroni interesy w toku pracowników, których roszczenia podlegały zaspokojeniu przez FGŚP. Wprawdzie do spraw wszczętych i niezakończonych przed wejściem w życie ustawy nowelizującej stosuje się przepisy dotychczasowe, ale już zawarta w art. 29 ust. 2 ustawy definicja spraw wszczętych nie stwarza pracownikom, których roszczenia nie zostały zaspokojone do czasu wejścia w życie ustawy nowelizującej, żadnych możliwości dostosowania się do zmienionej sytuacji prawnej. Przyjęta w ustawie definicja spraw wszczętych jest niejasna i nie wykazuje żadnego związku z zasadami dotyczącymi wypłaty świadczeń pracownikom na podstawie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych.

Trybunał uznał natomiast za niezasadny zarzut, że art. 29 ust. 2 w związku z art. 30 ustawy nowelizującej jest niezgodny z zasadą równości (art. 32 Konstytucji). Kwestionowane przepisy nie wprowadzają bowiem żadnej kategoryzacji podmiotów do których są adresowane.

Ocena konstytucyjności znowelizowanego art. 3 ust. 2 ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych nie ma bezpośredniego znaczenia dla rozstrzygnięcia toczącego się przed sądem. Przepis ten nie stanowi więc podstawy prawnej do wydania orzeczenia w sprawie, w związku z którą sąd zwrócił się do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem prawnym.

Rozprawie przewodniczył sędzia TK Wiesław Johann, a sprawozdawcą był sędzia TK Marian Grzybowski.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.