Trybunał Konstytucyjny

Adres: 00-918 Warszawa, al. Szucha 12 a
prasainfo@trybunal.gov.pl tel: +22 657-45-15

Biuletyn Informacji Publicznej

Transmisja

Ekwiwalent pieniężny za deputat węglowy SK 20/04

Wszyscy emeryci i renciści pracujący kiedyś w przedsiębiorstwach objętych Układem Zbiorowym Pracy dla Pracowników Zakładów Górniczych, mając takie samo prawo do deputatu węglowego lub jego finansowego ekwiwalentu, powinni mieć zapewnioną równą ochronę tego prawa.

12 grudnia o godz. 14.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał połączone skargi konstytucyjne Zdzisława W., Stanisława M., Józefa M. dotyczące prawa do świadczenia pieniężnego za deputat węglowy.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych obowiązującym do dnia wejścia w życie ustawy z dnia 5 grudnia 2002 r. o zmianie ustawy o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych, w części obejmującej zwrot: "z kopalń całkowicie likwidowanych", jest niezgodny z art. 64 ust. 2 w związku z art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego brak jest jakichkolwiek podstaw, aby prawo majątkowe rozpatrywane w tej sprawie można było różnicować w oparciu o jakieś racjonalne kryterium. Niezależnie od tego, że prawo to związane jest z wcześniejszym stosunkiem pracy emerytów i rencistów zatrudnionych w przedsiębiorstwach różnych kategorii (tj. przedsiębiorstwach górniczych i przedsiębiorstwach robót górniczych), ma jedno źródło - Układ Zbiorowy Pracy dla Pracowników Zakładów Górniczych z grudnia 1991 r. (UZP). Wszyscy zatem emeryci i renciści pracujący niegdyś w przedsiębiorstwach objętych UZP, mając takie samo prawo do bezpłatnego węgla realizowanego w formie deputatu węglowego lub jego finansowego ekwiwalentu, winni mieć zapewnioną równą ochronę tego prawa. Nakaz ten wynika z Konstytucji.

W wyniku nowelizacji przepisów zakres podmiotowy ochrony został ograniczony wyłącznie do osób "z kopalń całkowicie likwidowanych". Tym samym emeryci i renciści zatrudnieni niegdyś w przedsiębiorstwach robót górniczych pozbawieni zostali ochrony prawa wynikającego z UZP. Trybunał Konstytucyjny stwierdził że znowelizowany przepis w części obejmującej zwrot: "z kopalń całkowicie likwidowanych", jest niezgodny z Konstytucją, przez to, że w sposób arbitralny różnicuje zakres podmiotowy ochrony majątkowego prawa do ekwiwalentu z tytułu prawa do bezpłatnego węgla.

Rozprawie przewodniczył sędzia TK Janusz Niemcewicz, a sprawozdawcą był sędzia TK Mirosław Wyrzykowski.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.

Prasa:
Rzeczpospolita, Nr 290, 13.12.05 r.
Marek Domagalski: Górnik górnikowi równy.