Trybunał Konstytucyjny

Adres: 00-918 Warszawa, al. Szucha 12 a
prasainfo@trybunal.gov.pl tel: +22 657-45-15

Biuletyn Informacji Publicznej
Transmisja

Zakaz reklamy i promocji alkoholu K 2/02

28 stycznia 2003 r. o godz. 10:00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych w sprawie zgodności z Konstytucją przepisów ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 131 ust. 3 i 4 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi rozumiany jako nie obejmujący zakazu reklamy i promocji posługujących się wizerunkiem reklamowym przypadkowo zbieżnym z wizerunkiem reklamowym właściwym dla wyrobów lub producentów alkoholu jest zgodny z art. 20, art. 21, art. 22, art. 31 ust. 3, art. 32 i art. 64 Konstytucji , oraz z art. 10 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Ponadto art. 452 tejże ustawy w związku z art. 131 ust.3 i 4 rozumianym w sposób wskazany na wstępie jest zgodny z art.2 i art.42 ust.1 Konstytucji. 
TK uznał również, że art.131 ust.3 i 4 rozumiany jako odnoszący się do osób , które po wejściu w życie zaskarżonych przepisów rozpoczęły działania wskazane w tychże przepisach jest zgodny z art.2 i 64 Konstytucji.

Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego w zaskarżonych przepisach nie mieści się sytuacja, gdy ktoś reklamując inny towar używa wizerunku reklamowego czysto przypadkowo tożsamego, podobnego lub związanego z napojem alkoholowym albo jego producentem lub dystrybutorem. Taka osoba nie popełnia czynu karalnego. TK orzekając wziął pod uwagę z jednej strony rozmiar problemu społecznego jakim jest alkoholizm, z drugiej zaś okoliczność, że komercjalizacja produktów niealkoholowych prowadzona pod znakiem i oznaczeniami właściwymi dla alkoholu na podstawie np. licencji jest świadomą decyzją gospodarczą biorącą pod uwagę restrykcje wobec reklamy alkoholu, a także poprzedzoną kalkulacją gospodarczą. Należy więc przyjąć, że ograniczenia wolności gospodarczej stwarzane przez zaskarżone przepisy mieszczą się w granicach ograniczenia proporcjonalnego tj. uzasadnionego celem tego ograniczenia jakim jest ochrona zdrowia. Trybunał podkreślił w orzeczeniu, że zaskarżone przepisy nie mogą być interpretowane w taki sposób, aby obejmowały sobą normy rozciągające zakaz pośredniej reklamy i promocji alkoholu na czysto przypadkowe zbieżności wizerunku handlowego, w wypadku podmiotów nie mających ze sobą związków gospodarczych. Przeciwna interpretacja byłaby niezgodna z kierunkami interpretacyjnymi przyjętymi w prawie europejskim. TK nie podzielił również twierdzenia wnioskodawcy, iż zaskarżony zakaz reklamy pośredniej może być rozumiany jako wywłaszczenie praw ze znaku towarowego. Jak bowiem wskazał Trybunał, uprawnienia zawarte w prawie do znaku towarowego nie są związane tylko z ich funkcją reklamową, a zakaz nie jest bezwzględny. Zdaniem TK zaskarżone zakazy reklamy alkoholu nie naruszają również wolności informacyjnej. Ograniczenia reklamy nie są w Polsce nadmierne, a istniejący zakres swobody wprowadzenia ograniczeń został wykorzystany w sposób przekonywujący. 


Rozprawie przewodniczył Sędzia TK Wiesław Johann, a sprawozdawcą była Sędzia TK Ewa Łętowska.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.