Wyłączenia odpowiedzialności odszkodowawczej dzierżawców lub zarządców obwodu łowieckiego za szkody wyrządzone w uprawach P 2/17
5 grudnia 2023 r. o godz. 9:30 Trybunał Konstytucyjny ogłosi orzeczenie w sprawie pytania prawnego Sądu Rejonowego w Pile I Wydział Cywilny dotyczącego wyłączeń odpowiedzialności odszkodowawczej dzierżawców lub zarządców obwodu łowieckiego za szkody wyrządzone w uprawach.
Trybunał Konstytucyjny dokona kontroli zgodności:
a) art. 48 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1995 roku - Prawo łowieckie (dalej: Prawo łowieckie) z art. 31 ust 3 i art. 32 w związku z art. 64 ust. 2 i 3 Konstytucji RP;
b) art. 48 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1995 roku - Prawo łowieckie z art. 31 ust 3 i art. 32 w związku z art. 64 ust. 2 i 3 Konstytucji RP.
Powód, J. P., wniósł o zasądzenie od koła łowieckiego środków pieniężnych z tytułu szkód spowodowanych w 2012 r. przez dziki, samy i jelenie w uprawach na jego działkach. Przed wniesieniem powództwa pozwany częściowo uznał swą odpowiedzialność, jednak przyjęty przez niego szacunek wysokości szkody został uznany przez powoda za nieodpowiadający rzeczywistości. Posiłkując się prywatną opinią, powód określił wysokość szkody. Dochodzona w pozwie kwota jest zatem różnicą pomiędzy rzeczywistą, zdaniem powoda, wielkością wyrządzonej szkody a wielkością szkody uznaną przez pozwanego.
W ocenie sądu pytającego art. 48 pkt 2 i 4 Prawa łowieckiego faworyzują dzierżawców i zarządców obwodów łowieckich wobec posiadaczy upraw lub płodów rolnych. Odpowiedzialność zarządców i dzierżawców obwodów łowieckich jest ograniczona w stosunku do odpowiedzialności, jaka wynikałaby z ogólnych zasad odpowiedzialności określonych w art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego. Sąd pytający podkreśla, że dzierżawcy i zarządcy obwodów łowieckich są jedynymi uprawnionymi do pozyskiwania pożytków z tych obwodów, a odłowiona zwierzyna na terenie obwodu stanowi własność dzierżawcy lub zarządcy.
Art. 48 pkt 4 Prawa łowieckiego całkowicie pozbawia prawa do odszkodowania posiadacza upraw lub płodów rolnych, jeżeli ich wysokość nie przekracza wartości 100 kg żyta na hektar przeliczeniowy. Prowadzi to zdaniem sądu pytającego do naruszenia istoty prawa do odszkodowania. Z kolei ograniczenie odpowiedzialności, jakie wynika z art. 48 pkt 2 Prawa łowieckiego, nie przewiduje żadnych wyjątków, w szczególności ignoruje fakt, iż niedokonanie sprzętu upraw w wyznaczonych przez sejmik województwa terminie może wynikać z okoliczności, na które posiadacz upraw nie ma żadnego wpływu - np. warunków atmosferycznych – wskazuje sąd pytający.
Zdaniem sądu pytającego brak jest uzasadnionych podstaw do stworzenia takich ograniczeń bądź wyłączeń w odpowiedzialności odszkodowawczej dzierżawców lub zarządców obwodu łowieckiego, które mogą prowadzić do naruszenia zasady równości i ochrony własności posiadaczy uszkodzonych upraw lub płodów rolnych.
Skład orzekający Trybunału Konstytucyjnego: sędzia TK Justyn Piskorski - przewodniczący, sędzia TK Jarosław Wyrembak - sprawozdawca, sędzia TK Zbigniew Jędrzejewski, sędzia TK Mariusz Muszyński, sędzia TK Bogdan Święczkowski.