Sporządzenie uzasadnienia postanowienia wydanego na posiedzeniu niejawnym, na które nie przysługuje środek zaskarżenia. SK 14/11
22 października 2013 r. o godz. 13.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna połączone skargi konstytucyjne A.N. i W.M. dotyczące braku obowiązku sporządzenia przez sąd uzasadnienia postanowienia rozstrzygającego skargę na czynności komornika, na które nie przysługuje zażalenie
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 357 § 2 zdanie drugie w związku z art. 766 w związku z art. 13 § 2 ustawy - Kodeks postępowania cywilnego z art. 45 ust. 1 w związku z art. 2 oraz Preambułą konstytucji i art. 31 ust. 3 konstytucji.
Pełnomocnik skarżącej A.N. złożył skargę na czynności komornika polegające na zajęciu wierzytelności. Sąd rejonowy oddalił ją. Pełnomocnik złożył wniosek o doręczenie uzasadnienia tego postanowienia, jednak sąd rejonowy odmówił jego sporządzenia wskazując, że postanowienia wydane na posiedzeniu niejawnym sąd uzasadnia tylko wtedy, gdy podlegają zaskarżeniu a postanowienie o oddaleniu skargi na czynności komornika sądowego w zakresie zajęcia wierzytelności jest niezaskarżalne. Skarżąca złożyła zażalenie, zarzucając kwestionowanemu rozstrzygnięciu naruszenie zasady rzetelnego procesu. Sąd okręgowy je oddalił.
W sprawie egzekucyjnej W.M. wniosła do sądu rejonowego skargę na czynność komornika sądowego, polegającą na zawiadomieniu o wszczęciu egzekucji oraz zajęciu rachunku bankowego. Skarga została rozpoznana na posiedzeniu niejawnym i oddalona. Postanowienie to doręczono skarżącej z urzędu, bez uzasadnienia. Skarżąca wniosła o sporządzenie uzasadnienia. Sąd rejonowy wniosek ten oddalił. Skarżąca wniosła zażalenie, które sąd okręgowy również oddalił.
Zdaniem skarżących kwestionowana regulacja pozbawia je możliwości poznania motywów, którymi kierował się sąd wydając postanowienie w sprawie skargi na czynności komornika. Sprawy egzekucyjne są przy tym rozstrzygane zasadniczo na posiedzeniu niejawnym w składzie jednego sędziego. W ocenie skarżących może to prowadzić do podejmowania przez sąd rozstrzygnięć przypadkowych lub arbitralnych, a w konsekwencji wpływać na konstytucyjne prawo do sądu. Prawo do rzetelnego postępowania sądowego, gwarantowane w art. 45 ust. 1 konstytucji, obejmuje także prawo strony do poznania motywów rozstrzygnięcia sądu. Zaskarżona regulacja narusza również zasadę proporcjonalności, o której mowa w art. 31 ust. 3 konstytucji, gdyż stanowi nieproporcjonalne ograniczenie prawa do sądu. Ponadto, zdaniem skarżących, kwestionowane przepisy są sprzeczne z obowiązkiem zapewnienia rzetelności w działaniu instytucji publicznych, do których należą sądy.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Stanisław Rymar, sprawozdawcą będzie wiceprezes TK Stanisław Biernat.