Zasady naliczania wysokości emerytury. K 6/09
13 stycznia 2010 r. o godz. 9.30 Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie rozpozna wniosek Grupy posłów na Sejm dotyczący zasad naliczania wysokości emerytur.
Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek w sprawie zgodności ustawy z dnia 23 stycznia 2009 roku o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin z art. 2, art. 10, art. 31 ust. 3 oraz art. 32 konstytucji.
Ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin przewidują, że emerytura dla żołnierza lub funkcjonariusza wynosi 40% podstawy jej wymiary za 15 lat służby i wzrasta o 2,6% podstawy wymiaru za każdy dalszy rok służby. Podstawę wymiaru emerytury stanowi uposażenie należne funkcjonariuszowi na zajmowanym stanowisku, a w przypadku żołnierza - uposażenie należne żołnierzowi w ostatnim miesiącu pełnienia służby wojskowej.
Nowelizacja obu ustaw dokonuje obniżenia świadczeń emerytalnych członków Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego oraz funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa państwa wymienionych w art. 2 ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów.
Kwestionowana ustawa wprowadza obniżenie podstawy wymiaru emerytury za każdy rok służby przepracowany w okresie od 1944 do 1990 roku z 2,6% do 0,7%. Zdaniem wnioskodawcy neguje ona ustalenia komisji i organów kwalifikacyjnych do służby i w sposób arbitralny stwierdza, iż wszyscy byli funkcjonariusze organów bezpieczeństwa działali przeciwko wolności Narodu Polskiego i w konsekwencji podlegają sankcji obniżenia emerytury. Prawo do emerytury jest konstytucyjnym prawem podmiotowym jednostki, do którego ma zastosowanie zasada ochrony praw słusznie nabytych. Takie rozwiązanie stanowi rażącą obrazę zasady zaufania obywatela do państwa - podkreśla wnioskodawca.
Z zasady zaufania obywatela do państwa i prawa wynika zakaz tworzenia rażąco niesprawiedliwych przepisów prawa. Ustawodawca natomiast uchwalając nowelizację uznał, że wszystkie osoby pełniące służbę w organach bezpieczeństwa państwa, bez żadnego wyjątku, nie zasługują na uprawnienia zawarte w ustawie o zaopatrzeniu emerytalnym. Jest to zdaniem wnioskodawcy przykład zastosowania odpowiedzialności zbiorowej. Ustawa zmieniająca wprowadza domniemanie winy i nosi znamiona represyjności.
Kwestionowana ustawa, zdaniem wnioskodawcy, narusza konstytucyjną zasadę proporcjonalności. Wprowadzone zmiany stanowią wygórowaną sankcję w stosunku do osób, którym nie sposób zarzucić jakiekolwiek przewinienia, z wyjątkiem tego, że byli funkcjonariuszami organów bezpieczeństwa państwa przed 1990 rokiem. Ponadto kwestionowana ustawa nie rozróżnia osób, które uzyskały świadczenia emerytalne przed i po 1990 rokiem co narusza konstytucyjną zasadę równości.
Rozprawie będzie przewodniczył prezes TK Bohdan Zdziennicki, sprawozdawcą będzie sędzia TK Andrzej Rzepliński.