Odrzucenie apelacji z powodu braków formalnych P 18/07
20 maja 2008 r. o godz. 12.30 Trybunał Konstytucyjny rozpozna pytanie prawne Sądu Okręgowego w Poznaniu II Wydział Cywilny-Odwoławczy dotyczące odrzucenia apelacji z powodu braków formalnych.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 3701 Kodeksu postępowania cywilnego z art. 45 ust. 1, art. 78 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji.
Ryszard D. wniósł o zasądzenie od pozwanego Andrzeja M. kwoty 5.000 zł. z odsetkami ustawowymi z tytułu zwrotu zaliczki przy zawieraniu umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości gruntowej. Sąd rejonowy zasądził od pozwanego 4.300 zł. z ustawowymi odsetkami oddalając powództwo w pozostałym zakresie oraz rozstrzygnął o kosztach procesu. Pozwany wniósł apelację, przy której reprezentował go pełnomocnik procesowy będący adwokatem. Sąd rejonowy odrzucił apelację stwierdzając, że wbrew wymogom pełnomocnik pozwanego nie wskazał, czy wyrok zaskarża w całości, czy w części. Apelacja powinna bowiem m.in. zawierać oznaczenie wyroku od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest on zaskarżony w całości , czy w części. Pozwany w zażaleniu stwierdził, że apelacja zawiera wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku w wymienionych punktach, z czego jednoznacznie wynika, że wyrok został zaskarżony w części. W drugiej sprawie, którą rozpatruje pytający sąd miała miejsce analogiczna sytuacja. Rozpatrując zażalenia pozwanych pytający sąd nabrał wątpliwości, czy na skutek zmiany przepisów nie doszło do naruszenia ich prawa. W stanie prawnym obowiązującym do 4 lutego 2005 r. w takich samych sytuacjach, również w razie sporządzenia apelacji przez fachowego pełnomocnika, przewidziana była kontrola braków formalnych apelacji niezależnie od tego, kto był autorem (sama strona czy profesjonalny pełnomocnik). Przewodniczący sądu był zobowiązany do wezwać stronę skarżącą do poprawienia błędów, wskazując o jakie braki chodzi. Obecnie, gdy przy wnoszeniu apelacji strona działa przez pełnomocnika będącego adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym przyjmuje na siebie ryzyko pozostawienia sprawy poza kontrolą. Zastosowanie kwestionowanego przepisu w praktyce prowadzi to takich sytuacji, które stały się przyczyną zadania pytania. Mimo bagatelnej wagi stwierdzonych nieprawidłowości, sąd jest zobligowany do odrzucenia apelacji. Zdaniem pytającego sądu stosowanie kwestionowanego przepisu prowadzi do naruszenia prawa pozwanych do podjęcia skutecznej obrony ich interesów w procesie. Wprowadzenie takiej procedury cywilnej narusza gwarantowane konstytucyjnie prawo do sądu oraz zaskarżania orzeczeń wydanych w pierwszej instancji, jak i zasady równości wobec prawa.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Zbigniew Cieślak, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Mirosław Wyrzykowski.