Szkolnictwo wyższe; wynagrodzenia pracowników K 15/03
18 stycznia 2005 r. o godz. 10.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek Komisji Krajowej Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność" w sprawie zgodności art. 1 pkt 2 i art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 2001 roku o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym oraz o zmianie niektórych innych ustaw z art. 2 oraz art. 7 Konstytucji.
Ustawa o szkolnictwie wyższym określa stawki najniższego wynagrodzenia dla poszczególnych grup pracowników (art. 117a). Przepis ten gwarantuje pracownikom uczelni państwowych stawki przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia nie niższe niż określony procent kwoty bazowej wskazanej w ustawie budżetowej. Zgodnie z ustawą, od dnia 1 września 2001 r. stawki te miały nie być niższe od odpowiednio: 295% (profesorowie), 173,1% (docenci, adiunkci, starsi wykładowcy), 104,8% (asystenci, wykładowcy, lektorzy i instruktorzy), 104,1% (pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi). Od dnia 1 września 2002 r. stawki miały wzrosnąć do odpowiednio - 343,1%, 217,1%, 117,7% i 117,3% kwoty bazowej, a od 1 września 2003 r. do odpowiednio - 391,8%, 261,2%, 130,6% i 130,6% kwoty bazowej.
Na mocy zaskarżonych przepisów ustawy nowelizującej z 17 grudnia 2001 r. terminy wprowadzenia drugiego i trzeciego etapu podwyżek dla pracowników szkolnictwa wyższego zostały przesunięte o rok (od 1 września 2003 r. i od 1 września 2004 r.). Zdaniem wnioskodawcy regulacja ta jest niezgodna z zasadą demokratycznego państwa prawnego, urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej (art. 2 Konstytucji). Ustawodawca przesuwając termin wejścia w życie podwyżek naruszył istniejące po stronie pracowników tzw. ekspektatywy (prawa podmiotowe czasowe) uzyskania wyższego wynagrodzenia. Zarzut niekonstytucyjności dotyczy także sposobu uchwalenia oraz wprowadzenia w życie ustawy nowelizacyjnej. Z art. 19 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych wynika prawo związków zawodowych do opiniowania założeń i projektów ustaw oraz aktów wykonawczych w zakresie objętym ich zadaniami. Sejm uchwalił kwestionowaną nowelizację z naruszeniem wymogu konsultacji z reprezentatywnymi organizacjami związkowymi.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Marian Zdyb, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Jerzy Stępień.