Wysokość opłat za czynności jednostek dozoru technicznego P 51/13
27 maja 2014 r. o godz. 13:00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna pytanie prawne Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi Wydział XVIII Cywilny dotyczące wysokości opłat za czynności jednostek dozoru technicznego.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności § 2 ust. 1, 2 i 4 oraz § 3 ust. 4 zdanie I i II rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 26 listopada 2010 r. w sprawie wysokości opłat za czynności jednostek dozoru technicznego z art. 34 ust. 1 – 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym, w brzmieniu ustalonym ustawą z dnia 7 maja 2009 r. o uchyleniu lub zmianie niektórych upoważnień do wydawania aktów wykonawczych, a tym samym z art. 92 ust. 1 konstytucji.
Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia skierował pytanie w związku z toczącą się przed nim sprawą. Spór dotyczy zapłaty opłaty rocznej za rok 2011 w związku ze sprawowaniem dozoru technicznego nad urządzeniem technicznym. Powód domaga się opłaty rocznej z uwagi na niedopełnienie przez pozwaną określonego w rozporządzeniu wymogu złożenia deklaracji o wycofaniu urządzenia technicznego z eksploatacji.
Rozporządzenie wymaga bowiem od eksploatującego to urządzenie zgłoszenia na piśmie do właściwej jednostki dozoru technicznego wycofania urządzenia z eksploatacji w terminie do 15 grudnia poprzedzającego rok, za który pobierana będzie opłata roczna. Niezgłoszenie jest uważane za potwierdzenie prowadzenia działalności gospodarczej w dotychczasowym zakresie w roku następnym.
Zdaniem sądu pytającego zasadniczą wątpliwość budzi samo wprowadzenie opłaty rocznej. Z samej jej definicji wynika, że nie jest ona pobierana za poszczególne czynności jednostek dozoru technicznego, lecz za samo sprawowanie dozoru, czyli ogół działań mających na celu zapewnienie bezpiecznego funkcjonowania urządzeń technicznych. Jak zauważa sąd, jest to zmiana jakościowa względem treści delegacji ustawowej i jako taka wydaje się być nieuprawniona. Delegacja ustawowa upoważniała bowiem jedynie do określenia wysokości opłat za czynności jednostek dozoru technicznego, a nie do wprowadzenia nieprzewidzianej przez ustawodawcę opłaty za dozór techniczny, będącej tak naprawdę opłatą za czas trwania dozoru, niezależnie od podejmowanych w jego ramach czynności.
Jak podkreśla sąd pytający, w konsekwencji stworzono nieznany w ustawie obowiązek składania deklaracji jednostce dozoru technicznego. I, co ważne, jest to - w ocenie sądu - obowiązek wprowadzony bez podstawy prawnej, podobnie jak i wprowadzona sankcja czy też prawnie wiążący skutek niewywiązania się z tego obowiązku.
W ocenie sądu pytającego, Minister Gospodarki wykroczył poza granice ustawowego upoważnienia do wydania rozporządzenia. Tym samym naruszono konstytucyjną zasadę, zgodnie z którą akty wykonawcze, jakimi są rozporządzenia, mogą być wydawane wyłącznie na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania (art. 92 ust. 1 konstytucji). Tak wydane rozporządzenie jest więc, jak podkreśla sąd, niezgodne zarówno z ustawą, jak i bezpośrednio z samą konstytucją.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Marek Kotlinowski, sprawozdawcą będzie sędzia TK Małgorzata Pyziak – Szafnicka.