Komunikat po Drukuj

Krajowa Szkoła Administracji Publicznej; zwrot kosztów kształcenia. P 15/10

Brak określenia wytycznych dotyczących treści rozporządzenia wykonawczego powoduje niezgodność z konstytucją przepisu ustawy zawierającego upoważnienie do wydania rozporządzenia, jak również samego rozporządzenia.

15 lutego i 9 marca 2011 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznawał pytanie prawne Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie dotyczące zwrotu kosztów kształcenia w Krajowej Szkole Administracji Publicznej.

W wyroku z 9 marca Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 8 pkt 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1991 r. o Krajowej Szkole Administracji Publicznej jest niezgodny z art. 92 ust. 1 konstytucji.  § 11 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 października 1999 r. w sprawie stypendiów i innych kosztów kształcenia w Krajowej Szkole Administracji Publicznej jest niezgodny z art. 92 ust. 1 konstytucji oraz jest zgodny z art. 2 konstytucji.

Powyższe przepisy tracą moc obowiązującą z upływem sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw.

Pierwszy zarzut sądu występującego z pytaniem prawnym dotyczył braku wytycznych w przepisie ustawowym upoważniającym do wydania rozporządzenia. Drugi dotyczył naruszenia reguł poprawnej legislacji, przez kwestionowany przepis rozporządzenia. Zdaniem sądu pytającego naruszenie to wynika z tego, że przy obecnym brzmieniu przepisów rozporządzenia, możliwe jest powstanie sytuacji, w której podlegająca obowiązkowi zwrotu kwota w wysokości podwójnego stypendium będzie przekraczać rzeczywiste koszty kształcenia słuchacza.

Trybunał Konstytucyjny uznał, że przepisy ustawy o KSAP nie zawierają wytycznych dotyczących treści rozporządzenia. Nie określają kierunków rozwiązań, kryteriów czy celów, na podstawie których Prezes Rady Ministrów mógłby określić wysokość, szczegółowe zasady i tryb ustalania, wypłacania oraz zwrotu stypendium i innych kosztów kształcenia. Wskazane okoliczności przemawiają za uznaniem, że art. 8 pkt 2 ustawy o KSAP jest niezgodny z art. 92 ust. 1 konstytucji. Powoduje to także niezgodność zaskarżonego § 11 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia z 1999 r. z konstytucją.

Rozpatrując zarzut naruszenia zasad poprawnej legislacji Trybunał stwierdził, że określenie w § 11 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia z 1999 r. wysokości części zwracanych kosztów kształcenia przez odwołanie się do podwójnej wysokości pobranego stypendium nie narusza zasad poprawnej legislacji wymaganej przez art. 2 konstytucji. Z punktu widzenia zgodności z konstytucją konieczne jest jednak, aby kwota podwójnej wysokości stypendium podlegająca obowiązkowi zwrotu stanowiła rzeczywiście część kosztów kształcenia, czyli nie przekraczała pełnych kosztów kształcenia słuchacza. Gdyby w danej sytuacji podlegająca zwrotowi kwota podwójnej wysokości stypendium, przewyższała kwotę rocznego kosztu kształcenia, sąd administracyjny badający zgodność z prawem decyzji administracyjnej miałby kompetencję do odmowy zastosowania § 11  rozporządzenia z 1999 r. jako przepisu niezgodnego z ustawą.

Pomimo tego, że przedmiotem kontroli Trybunału Konstytucyjnego był jedynie § 11 ust. 1 pkt 1 kwestionowanego rozporządzenia, to - zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą Trybunału - orzeczenie o niezgodności z konstytucją przepisu ustawowego stanowiącego upoważnienie do wydania rozporządzenia powoduje utratę mocy obowiązującej całego rozporządzenia. W celu uniknięcia powstania luki w przepisach regulujących stypendia i koszty kształcenia w KSAP, Trybunał Konstytucyjny - na podstawie art. 190 ust. 3 Konstytucji - odroczył o sześć miesięcy termin utraty mocy obowiązującej zakwestionowanych przepisów.

Rozprawie przewodniczył prezes TK Andrzej Rzepliński, sprawozdawcą był wiceprezes TK Stanisław Biernat.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.