Zasady przyznawania zasiłku pielęgnacyjnego osobie niepełnosprawnej która ukończyła 16 lat P 28/07
Ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami jest niezgodne z konstytucją.
23 października 2007 r. o godz. 10.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał pytanie prawne Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku dotyczące zasad przyznawania zasiłku pielęgnacyjnego osobie niepełnosprawnej, która ukończyła 16 lat.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych w zakresie, w jakim stanowi, że w wypadku wniosku o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 lat, legitymującej się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności uzyskanym w wyniku rozpoznania przez wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności jej odwołania od orzeczenia powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności, prawo do świadczeń rodzinnych ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek, jest niezgodny z art. 2 w związku z art. 69 Konstytucji.
Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, zasiłek pielęgnacyjny spełnia efektywnie cel, gdy jest przyznawany od daty wskazanej w orzeczeniu o znacznej niepełnosprawności. Biorąc pod uwagę przede wszystkim cel zasiłku pielęgnacyjnego, a ponadto tryb orzekania o niepełnosprawności, który zgodnie z przewidzianymi prawem terminami może trwać kilka miesięcy, ustanowiony w kwestionowanym przepisie termin (prawo do zasiłku pielęgnacyjnego ustala się począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami) jest niezgodny z konstytucją. Narusza bowiem wynikający z zasady państwa prawnego nakaz przestrzegania przez ustawodawcę zasad poprawnej legislacji. Przepis ten, w systemie przyznawania zasiłku pielęgnacyjnego, jest nielogiczny i niekonsekwentny w stopniu uniemożliwiającym realizację celu wynikającego z konstytucji.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego powoduje nierówność wśród tych, wobec których ma zastosowanie kwestionowany przepis ustawy o świadczeniach rodzinnych. Będzie to przedmiotem sygnalizacji skierowanej do Sejmu RP. Organ ten jest bowiem władny przywrócić konstytucyjność całości unormowania. Trybunał nie wyklucza jednak, że sądy orzekając w sprawach innych zasiłków, dokonają stosownej wykładni przepisu. Ponadto TK zauważył, że jeżeli sąd administracyjny przedstawia pytanie prawne, związane z istnieniem wątpliwości konstytucyjnej, oznacza to, że zamierza wziąć pod uwagę stan prawny ukształtowany przez wyrok Trybunału. Orzeczenie Trybunału obowiązuje od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Umożliwia to sądowi rozstrzygnięcie zgodnie z wyrokiem TK w sprawie, która stanowiła przyczynę pytania prawnego.
Rozprawie przewodniczył sędzia TK Mirosław Granat, a sprawozdawcą była sędzia TK Ewa Łętowska.
Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.