Komunikat po Drukuj

Prawo do sądu K 29/03

3 marca 2004 r. o godz. 9.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie konstytucyjności art. 17 ustawy z dnia 16 grudnia 1972 o odszkodowaniach przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą w Policji.

Trybunał uznał, że art. 17 zaskarżonej ustawy w znacznej mierze ograniczył konstytucyjnie gwarantowane prawo obywatela do wynagrodzenia szkody wyrządzonej przez niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej (art. 77 ust. 1 Konstytucji). TK stwierdził, że ustawodawca zwykły nie może ograniczać zakresu prawa do odszkodowania. Określone w art. 77 Konstytucji prawo do wynagrodzenia szkody zostało bowiem przyznane wszystkim obywatelom i jest ono niezależne od tego, czy wyrządzona szkoda została subiektywnie zawiniona. Zdaniem TK wprowadzenie kryterium stopnia winy strony, jako przesłanki decydującej o możliwości dochodzenia roszczeń, jest nie do pogodzenia z konstytucyjną zasadą odpowiedzialności odszkodowawczej każdego organu władzy publicznej (art. 77 ust 1 Konstytucji).

Zaskarżony przepis wprowadza także nieuzasadnione zróżnicowanie sytuacji prawnej podmiotów, znajdujących się w podobnym położeniu, co narusza art. 32 ust. 1 Konstytucji. Zdaniem Trybunału, naruszeniem zasady równości wobec prawa jest różne traktowanie funkcjonariuszy policji i ich rodzin, w zależności od tego, jakie było źródło wyrządzonej im szkody. Trudno bowiem znaleźć przyczynę, dla której zakres odszkodowawczy miałby zostać pomniejszony względem ogólnych reguł kompensacyjnych. Swoboda ustawodawcy nie może prowadzić do rozwiązań przypadkowych i arbitralnych. 

Rozprawie przewodniczył Sędzia TK Marian Zdyb, a sprawozdawcą był Prezes TK Marek Safjan.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.