Trybunał Konstytucyjny

Adres: 00-918 Warszawa, al. Szucha 12 a
prasainfo@trybunal.gov.pl tel: +22 657-45-15

Biuletyn Informacji Publicznej
Transmisja

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu K 32/03

17 marca 2004 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie konstytucyjności niektórych przepisów ustawy z dnia 15 grudnia 2000 roku o spółdzielniach mieszkaniowych.

Trybunał w wyroku z dnia 30 marca 2004 r. orzekł , że art. 172 ust. 2 i art. 178 ust. 1 oraz art. 4 ust. 8 zd. pierwsze zaskarżonej ustawy w zakresie, a jakim nakłada na członków spółdzielni mieszkaniowej obowiązek wyczerpania drogi postępowania wewnątrzspółdzielczego przed wystąpieniem na drogę postępowania sądowego ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych są niezgodne z art. 64 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji. TK orzekł także, że art. 39 ust. 1 kwestionowanej ustawy w zakresie, w jakim uzależniając realizację roszczenia od istnienia stosunku członkostwa wyłącza osoby, które nabyły to roszczenie wobec spółdzielni na podstawie poprzednio obowiązującego przepisu, jest niezgodny z art. 2 w związku z art. 64 ust. 2 Konstytucji .

Art. 172 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych uzależniający skuteczność zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu od przyjęcia nabywcy w poczet członków spółdzielni w sposób istotny ogranicza wykonywanie prawa własnościowego. Zdaniem Trybunału brak jest ekonomicznego uzasadnienia dla wprowadzenia odrębnych rozwiązań dotyczących z jednej strony spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, z drugiej - odrębnej własności lokalu. Wprowadzanie przez ustawodawcę rozwiązań prowadzących do sytuacji, w której trudno wskazać różnice w treści analizowanych praw podmiotowych (prawa własności i spółdzielczego prawa własnościowego) - przy jednoczesnym zróżnicowaniu ich ochrony - jest niedopuszczalne. W związku z powyższym przepis ten jest sprzeczny z art. 64 ust. 1 Konstytucji.

TK uznał także, że niejasne i zbyt ogólne przepisy ustawowe pozostawiają regulacjom statutowym spółdzielni zbyt daleko idącą swobodę w kształtowaniu relacji między spółdzielnią mieszkaniową i innymi podmiotami (jej członkami oraz osobami trzecimi).

Art. 4 ust 8 kwestionowanej ustawy stanowi, ze członkowie spółdzielni, którzy nie wyczerpali trybu postępowania wewnątrzspółdzielczego, nie mogą bezpośrednio na drodze sądowej kwestionować zasadności zmiany wysokości opłat związanych z eksploatacją nieruchomości. Rozwiązanie takie jest równoznaczne z nieuzasadnionym zróżnicowaniem sytuacji prawnej podmiotów podobnych. Od momentu wejścia w życie wyroku TK przepis ten będzie dopuszczał kwestionowanie przez członków spółdzielni mieszkaniowej zasadności zmiany wysokości opłat bezpośrednio na drodze sądowej.

Trybunał uznał także, że zawężenie kręgu podmiotów uprawnionych do dochodzenia roszczenia o przeniesienie własności lokalu prowadzi do naruszenia zasady równego traktowania.

Rozprawie przewodniczyła Sędzia TK Teresa Dębowska - Romanowska, a sprawozdawcą był Prezes TK Marek Safjan.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.

Prasa:
RZECZPOSPOLITA Nr 170, 22 lipca 2004
Anna Grabowska: Anarchia w przepisach a minister milczy
GAZETA PRAWNA Nr 142, 22 lipca 2004
Michał Kosiarski: Ostrożnie z zakupem mieszkań własnościowych
ŻYCIE Nr 159, 22 lipca 2004
Małgorzata Tarka: Przepisy są niejasne
RZECZPOSPOLITA Nr 104, 5 maja 2004
Do spółdzielni pod przymusem (RET)
GAZETA WROCŁAWSKA, 17 - 18 kwietnia 2004
Elżbieta Trenkler: Podwyżki bez sądu
GAZETA WROCŁAWSKA, 14 kwietnia 2004
Barbara Nasiłowska: Własnościowe bez członkostwa
GŁOS SZCZECIŃSKI, 5 kwietnia 2004
Marek Rudnicki: Wysokość czynszu można zaskarżyć do sądu
GŁOS WIELKOPOLSKI Nr 31 marca 2004
Tomasz Talarczyk: Poczwórny bubel
GAZETA WYBORCZA Nr 94, 21 kwietnia 2004
Michał Wojtczyk: Sąd nad spółdzielniami
GAZETA WYBORCZA Nr 94, 21 kwietnia 2004
Piotr Miączyński: Koniec PRL-u
GAZETA PRAWNA Nr 75, 16 - 18 kwietnia 2004
Michał Kosiarski: Czy sądom grozi lawina pozwów
GAZETA WROCŁAWSKA, 20 - 21 marca 2004
Odroczony wyrok (EK)
GAZETA WROCŁAWSKA, 17 marca 2004
Elżbieta Kucharska: Gorszy lokator
NASZ DZIENNIK Nr 83, 7 kwietnia 2004
Trybunał za spółdzielcami (ZB)
RZECZPOSPOLITA Nr 82, 6 kwietnia 2004
Renata Krupa-Dąbrowska: Nabywca nie zawsze musi płacić
RZECZPOSPOLITA Nr 80, 3 - 4 kwietnia 2004
Renata Krupa-Dąbrowska: Mieszkanie własnościowe bez członkostwa
GAZETA PRAWNA Nr 65, 1 kwietnia 2004
Michał Kosiarski: Spółdzielnie mieszkaniowe. Po wyroku TK. Własnościowe do lamusa
GAZETA PRAWNA Nr 64, 31 marca 2004
Agnieszka Wyszomirska, (KOS): Rewolucja w spółdzielniach
RZECZPOSPOLITA Nr 77, 31 marca 2004
Jolanta Kroner: Nabywca nie musi być spółdzielcą
GAZETA WYBORCZA Nr 77, 31 marca 2004
Marek Wielgo: Spółdzielcza odwilż
GAZETA PRAWNA Nr 63, 30 marca 2004
Michał Kosiarski: Prawo do lokalu jest prawem majątkowym