Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu K 32/03
17 marca 2004 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie konstytucyjności niektórych przepisów ustawy z dnia 15 grudnia 2000 roku o spółdzielniach mieszkaniowych.
Trybunał w wyroku z dnia 30 marca 2004 r. orzekł , że art. 172 ust. 2 i art. 178 ust. 1 oraz art. 4 ust. 8 zd. pierwsze zaskarżonej ustawy w zakresie, a jakim nakłada na członków spółdzielni mieszkaniowej obowiązek wyczerpania drogi postępowania wewnątrzspółdzielczego przed wystąpieniem na drogę postępowania sądowego ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych są niezgodne z art. 64 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji. TK orzekł także, że art. 39 ust. 1 kwestionowanej ustawy w zakresie, w jakim uzależniając realizację roszczenia od istnienia stosunku członkostwa wyłącza osoby, które nabyły to roszczenie wobec spółdzielni na podstawie poprzednio obowiązującego przepisu, jest niezgodny z art. 2 w związku z art. 64 ust. 2 Konstytucji .
Art. 172 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych uzależniający skuteczność zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu od przyjęcia nabywcy w poczet członków spółdzielni w sposób istotny ogranicza wykonywanie prawa własnościowego. Zdaniem Trybunału brak jest ekonomicznego uzasadnienia dla wprowadzenia odrębnych rozwiązań dotyczących z jednej strony spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, z drugiej - odrębnej własności lokalu. Wprowadzanie przez ustawodawcę rozwiązań prowadzących do sytuacji, w której trudno wskazać różnice w treści analizowanych praw podmiotowych (prawa własności i spółdzielczego prawa własnościowego) - przy jednoczesnym zróżnicowaniu ich ochrony - jest niedopuszczalne. W związku z powyższym przepis ten jest sprzeczny z art. 64 ust. 1 Konstytucji.
TK uznał także, że niejasne i zbyt ogólne przepisy ustawowe pozostawiają regulacjom statutowym spółdzielni zbyt daleko idącą swobodę w kształtowaniu relacji między spółdzielnią mieszkaniową i innymi podmiotami (jej członkami oraz osobami trzecimi).
Art. 4 ust 8 kwestionowanej ustawy stanowi, ze członkowie spółdzielni, którzy nie wyczerpali trybu postępowania wewnątrzspółdzielczego, nie mogą bezpośrednio na drodze sądowej kwestionować zasadności zmiany wysokości opłat związanych z eksploatacją nieruchomości. Rozwiązanie takie jest równoznaczne z nieuzasadnionym zróżnicowaniem sytuacji prawnej podmiotów podobnych. Od momentu wejścia w życie wyroku TK przepis ten będzie dopuszczał kwestionowanie przez członków spółdzielni mieszkaniowej zasadności zmiany wysokości opłat bezpośrednio na drodze sądowej.
Trybunał uznał także, że zawężenie kręgu podmiotów uprawnionych do dochodzenia roszczenia o przeniesienie własności lokalu prowadzi do naruszenia zasady równego traktowania.
Rozprawie przewodniczyła Sędzia TK Teresa Dębowska - Romanowska, a sprawozdawcą był Prezes TK Marek Safjan.
Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.
Prasa: |