Komunikat po Drukuj

Oddalenie wniosku o wyłączenie komornika; wyłączenie możliwości zaskarżenia postanowienia sądu. SK 21/11

Wyłączenie możliwości zaskarżenia postanowienia sądu w sprawie oddalenia wniosku o wyłączenie komornika jest zgodne z konstytucją.

12 kwietnia 2012 r. o godz. 13.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną Wytwórni Konstrukcji Stalowych "Ostrowiec" sp. z o.o. dotyczącą wyłączenia możliwości zaskarżenia postanowienia sądu w sprawie oddalenia wniosku o wyłączenie komornika.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że  art. 9 ust. 3 zdanie drugie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji w zakresie, w jakim wyłącza możliwość zaskarżenia postanowienia sądu w sprawie oddalenia wniosku o wyłączenie komornika, jest zgodny z art. 45 ust. 1 oraz art. 78 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji.

Skarżąca spółka zarzuciła, że niedopuszczalność zażalenia na postanowienie sądu w sprawie oddalenia wniosku o wyłączenie komornika narusza prawo do zaskarżania orzeczeń wydanych w pierwszej instancji (art. 78 konstytucji) i prawo do sądu (art. 45 ust. 1 konstytucji) oraz stanowi nieproporcjonalne wyważenie praw wierzyciela i szybkości postępowania z prawami osoby, z majątku której prowadzona jest egzekucja (art. 31 ust. 3 konstytucji).

Trybunał Konstytucyjny nie podzielił zarzutów skarżącej. Trybunał wskazał przede wszystkim, że realizacja prawa wierzyciela do sądu, obejmującego prawo do wiążącego rozstrzygnięcia sądowego, wymaga ukształtowania postępowania egzekucyjnego w sposób zapewniający jego szybkość i efektywność. Rozstrzyganie o wyłączeniu komornika nie może być postrzegane jako rozstrzyganie osobnej "sprawy". Orzekając o wyłączeniu komornika, sąd nie rozstrzyga sporu między komornikiem i podmiotem żądającym wyłączenia. Jest to jeden z aspektów sprawowania przez sąd rejonowy nadzoru judykacyjnego nad komornikiem. W postępowaniu egzekucyjnym wymiar sprawiedliwości sprawuje przede wszystkim sąd rejonowy, rozstrzygając spory powstałe na tle prowadzonej egzekucji oraz kontrolując legalność działań i zaniechań komornika. Gwarancję prawidłowego i rzetelnego prowadzenia egzekucji stanowi na tym etapie postępowania przede wszystkim nadzór judykacyjny sprawowany nad komornikiem przez sąd rejonowy. W świetle całokształtu regulacji dotyczącej podstaw wniosku o wyłączenie komornika i skutków jego złożenia, przyznanie możliwości wniesienia zażalenia na postanowienie sądu w sprawie wyłączenia komornika powodowałoby natomiast nadmierne przedłużenie postępowania egzekucyjnego i stałoby w sprzeczności z zagwarantowanym wierzycielowi w art. 45 ust. 1 konstytucji prawem do sądu w aspekcie uzyskania przez niego wiążącego rozstrzygnięcia. Ochronę praw dłużnika zapewnia natomiast aktywny udział sądu rejonowego działającego jako sąd egzekucyjny, zobowiązany do dbałości o należyte wykonanie egzekucji oraz przyznanie dłużnikowi możliwości zaskarżania do sądu drugiej instancji tych orzeczeń sądu rejonowego, które niosą ze sobą największe zagrożenie dla jego interesów. Z tego względu Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że brak możliwości zaskarżenia postanowienia sądu w sprawie oddalenia wniosku o wyłączenie komornika nie narusza prawa do zaskarżania orzeczeń w związku z zasadą proporcjonalności. W odniesieniu do prawa do sądu Trybunał wskazał natomiast, że komornik nie jest organem sądowym i tym samym instytucja wyłączenia komornika nie jest objęta gwarancjami określonymi w art. 45 ust. 1 konstytucji.

Rozprawie przewodniczył sędzia TK Mirosław Granat, sprawozdawcą był sędzia TK Piotr Tuleja.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.