Komunikat po Drukuj

Wysokość zasiłku rodzinnego. K 28/11

Przewidziany w kwestionowanych przepisach sposób ustalania wysokości dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka oraz zwiększenia tego dodatku w przypadku wychowywania dziecka niepełnosprawnego nie narusza konstytucyjnej zasady równości oraz innych przepisów konstytucji stanowiących wzorzec kontroli.

20 grudnia 2012 r. o godz. 13.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczący dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 11a ust. 3 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych w zakresie ograniczającym wysokość dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka do kwoty 340 zł na wszystkie dzieci jest zgodny z art. 32 ust. 1 w związku z art. 71 ust. 1 i art. 2 konstytucji oraz że art. 11a ust. 4 tej ustawy w zakresie ograniczającym wysokość zwiększenia dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka do kwoty 160 zł na wszystkie dzieci niepełnosprawne jest zgodny z art. 32 ust. 1 w związku z art. 71 ust. 1 i art. 2 konstytucji, a także z art. 69 konstytucji. W pozostałym zakresie Trybunał umorzył postępowanie.

Zdanie odrębne zgłosiła sędzia TK Teresa Liszcz.

Trybunał Konstytucyjny - z uwagi na sposób sformułowania zarzutów - nie oceniał w niniejszej sprawie zgodności z konstytucją wysokości świadczeń wynikających z kwestionowanych przepisów, lecz przewidziane w przepisach zasady ustalania  tych świadczeń. W ocenie Trybunału, przy rozważaniu zasadności obu zarzutów sformułowanych przez wnioskodawcę w niniejszej sprawie należy brać pod uwagę okoliczność, że system świadczeń związanych z zasiłkiem rodzinnym i dodatkami do tego zasiłku należy oceniać przy uwzględnieniu wszystkich przepisów, które go dotyczą.

Odnosząc się do zarzutu dotyczącego art. 11a ust. 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych Trybunał dostrzegł, że niewątpliwie, z większą liczbą dzieci w każdej rodzinie, w tym także w rodzinie niepełnej są związane większe wydatki. Dopuszczalne jest jednak rozwiązanie, że wysokość dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka nie jest w pełni zależna od liczby dzieci w rodzinie niepełnej. Wskazany dodatek do zasiłku nie jest bowiem jedynym jaki przysługuje niepełnym rodzinom z trojgiem lub większą liczbą dzieci. Funkcję wspierania rodzin wielodzietnych pełni dodatek do zasiłku rodzinnego przewidziany w art. 8 pkt 4a ustawy o świadczeniach rodzinnych. Dodatek z tytułu samotnego wychowania dziecka służy natomiast wsparciu finansowemu rodzin w utrzymaniu dzieci związanego z faktem zmniejszenia dochodów rodziny spowodowanego tym, że dochód w rodzinie pochodzi tylko od jednego z rodziców.

Z podobnych przyczyn dopuszczalne jest przyjęcie w kwestionowanym art. 11a ust. 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych, że kwota zwiększenia dodatku z tytułu samotnego wychowywania dzieci niepełnosprawnych nie jest w pełni zależna od liczby dzieci niepełnosprawnych w rodzinie niepełnej liczącej dwoje lub więcej dzieci. Ustawodawca wprowadził bowiem - obok dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka - inny dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego (art. 8 pkt 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych), którego celem jest wsparcie rodzin z dziećmi niepełnosprawnymi oraz inne formy wsparcia rodzin z dziećmi niepełnosprawnymi przewidziane zarówno w ustawie o świadczeniach rodzinnych jak i w innych ustawach.

Rozprawie przewodniczył sędzia TK Zbigniew Cieślak, sprawozdawcą był wiceprezes TK Stanisław Biernat.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.