Komunikat po Drukuj

Zasady wypłaty emerytur i rent inwalidzkich. K 16/08

Kwestionowana regulacja jest zgodna z konstytucją.

5 października 2010 r. o godz. 9.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Grupy posłów na Sejm dotyczący zasad wypłaty emerytur i rent inwalidzkich.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników w związku z art. 56 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest zgodny z art. 2 i art. 32 ust. 1 konstytucji.

Zakwestionowane przepisy odnoszą się do sytuacji tzw. osób dwuzawodowych, czyli takich, które w czasie aktywności zawodowej podlegały - równocześnie albo w różnych sekwencjach - ubezpieczeniu społecznemu rolniczemu i ubezpieczeniu powszechnemu. Wnioskodawca zakwestionował wyrażoną w art. 33 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu rolniczym ogólną zasadę wypłaty jednego tylko świadczenia w sytuacji zbiegu świadczenia rentowego lub emerytalnego z ubezpieczenia rolniczego z określonym świadczeniem - świadczeniem emerytalnym z FUS, którego wysokość została ustalona z zastosowaniem wyłączenia przewidzianego w art. 56 ust. 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Przepis ten ustanawia ograniczenie dla wyjątku określonego w ust. 4 przewidującym możliwość zwiększenia świadczenia emerytalnego z FUS, na wniosek zainteresowanego, za okres opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników. Art. 56 ust. 5 nie pozwala na zwiększenie emerytury z FUS o okresy pracy w gospodarstwie rolnym w sytuacji, gdy zainteresowany ma już ustalone prawo do świadczenia emerytalnego lub rentowego z ubezpieczenia społecznego rolników.

Zdaniem wnioskodawcy zakwestionowane przepisy, poprzez niesprawiedliwe zróżnicowanie sytuacji osób uprawnionych do renty lub emerytury z FUS w zależności od tego, czy miały ustalone prawo do świadczenia rolniczego czy też nie - naruszają zasadę równości, a tym samym także zasadę sprawiedliwości społecznej. Jedynym relewantnym kryterium różnicowania adresatów prawa w zakresie efektywnie uzyskiwanych korzyści emerytalnych powinna być długość okresu opłacania składek rolniczych i ich wysokość.

Trybunał Konstytucyjny nie podzielił tego rozumowania, uznał, że pomiędzy porównywanymi przez wnioskodawcę podmiotami brak jest bowiem relewantności. Z jednej strony mamy grupę podmiotów, która opłacała składki na ubezpieczenie rolnicze, nie uzyskała z tego tytułu prawa do świadczenia i w związku z tym przy ustalaniu prawa do emerytury z systemu powszechnego wykorzystała okresy podlegania ubezpieczeniu rolniczemu do zwiększenia świadczenia z systemu powszechnego - tej kategorii podmiotów art. 33 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu rolników w ogóle nie dotyczy. Z drugiej natomiast strony  podmioty, którym ustalono prawo do świadczenia z systemu rolniczego, a następnie prawo do emerytury w systemie powszechnym. W stosunku do nich znajduje zastosowanie art. 33 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu rolników. W związku z tym we wskazanej przez wnioskodawcę sytuacji dochodzi do różnego traktowania, ale podmiotów całkowicie odmiennych.

Tym samym Trybunał nie znalazł podstaw do uznania, że zakwestionowana we wniosku regulacja narusza art. 32 ust. 1 konstytucji i wskazaną w nim zasadę równości.

Rozprawie przewodniczył sędzia TK Zbigniew Cieślak, a sprawozdawcą była sędzia TK Maria Gintowt-Jankowicz.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.