Komunikat po Drukuj

Zmiana zasad wyliczenia kwoty podatku VAT podlegającej zwrotowi na rzecz zakładów pracy chronionej P 6/07

Zmiany zasad wyliczenia kwoty podatku VAT podlegającej zwrotowi na rzecz zakładów pracy chronionej zgodne z konstytucją.

8 stycznia 2009 r. o godz. 13.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał pytanie prawne Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy dotyczące zmiany zasad wyliczenia kwoty podatku VAT podlegającej zwrotowi na rzecz zakładów pracy chronionej.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 1 pkt 8 w związku z art. 3 ustawy z dnia 20 listopada 1999 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym jest zgodny z zasadą ochrony interesów w toku wyrażoną w art. 2 konstytucji oraz z art. 32 konstytucji. 
(link do sentencji w całości pod komunikatem).

Zaskarżony art. 1 pkt 8 tej ustawy nadawał nowe brzmienie art. 14a ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. Dotychczasowe zwolnienie prowadzącego zakład pracy chronionej od wpłat do urzędu skarbowego należności z tytułu podatku od towarów i usług zostało zastąpione prawem do otrzymania zwrotu wpłaconej kwoty podatku od towarów i usług w całości lub w części według zasad określonych tym artykule.

Trybunał Konstytucyjny uznał, że zakwestionowana regulacja nie naruszała zasady ochrony interesów w toku. Zachowane zostały podstawowe wymogi legislacyjne dotyczące kwestionowanej zmiany tj. zmiana przywileju nastąpiła z początkiem nowego roku podatkowego, zachowana została także vacatio legis, której okres wynosił 1 miesiąc. Natomiast rezygnacja z przepisów przejściowych spowodowana była koniecznością ochrony innych wartości konstytucyjnych tj. troską o dobro publiczne poprzez przeciwdziałanie nadużyciom podatkowym na szeroka skalę, a także faktem, że zwolnienie z wpłat nie zostało całkowicie wyeliminowane, ale zastąpione innym - prawem do zwrotu części lub całości wpłaconego podatku. Zakwestionowana zmiana wynikała także z obowiązku dostosowania przepisów o podatku od towarów i usług do standardów unijnych.

Trybunał nie znalazł także podstaw, aby uznać art. 1 pkt 8 w związku z art. 3 ustawy zmieniającej z 1999 r. w brzmieniu obowiązującym po wyroku TK z 25 czerwca 2002 r., sygn. K 45/01 za niezgodny z art. 32 Konstytucji. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie K 45/01 dotyczył zakładów pracy chronionej innego typu tj. takich, które status ten uzyskały na podstawie ustawy z 1997 r. tj. na czas określony. Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu tamtego wyroku podkreślił, że w jego ocenie wprowadzone zmiany znajdowały podstawę w wartościach konstytucyjnych, jednak "ustawodawca przewidując trzyletni okres obowiązywania decyzji o przyznaniu statusu zakładu pracy chronionej określił tym samym horyzont czasowy dla planowania przez prowadzących zakłady pracy chronionej przyszłych działań związanych z korzystaniem z określonych w ustawach uprawnień i realizacją określonych w nich obowiązków". Natomiast w przypadku zakładów pracy chronionej, którym status ten przyznany został bezterminowo ustawodawca korzystał ze znacznie większej swobody wynikającej chociażby z braku dającego się jednoznacznie wyznaczyć czasu. W niniejszej sprawie Trybunał uznał, że zakłady pracy chronionej, uzyskując taki status bezterminowo, znajdowały się w odmiennej sytuacji prawnej - niż podmioty, które status ten otrzymały jedynie na okres 3 lat i tylko w tym wyznaczonym okresie korzystać mogły ze szczególnych uprawnień, w tym przywilejów podatkowych. Ze względu na brak wyznaczenia jakichkolwiek ram czasowych korzystania z uprzywilejowanej pozycji, musiały się jednak liczyć z możliwością zmiany ich sytuacji prawnej.

Rozprawie przewodniczył sędzia TK Mirosław Wyrzykowski, a sprawozdawcą była sędzia TK Maria Gintowt-Jankowicz.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.