Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami - nadanie licencji zawodowej SK 17/05
Licencja pośrednika w obrocie nieruchomościami powinna być traktowana jedynie jako wymóg, a nie ograniczenie, podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej.
27 marca 2008 r. o godz. 10.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną Stanisława K. dotyczącą nadania licencji zawodowej w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 179 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami jest zgodny z art. 65 ust. 1 w związku z art. 2 i art. 31 ust. 3 Konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 22 i art. 45 Konstytucji. W pozostałym zakresie Trybunał umorzył postępowanie ze względu na niedopuszczalność wydania wyroku. .
Ze względu na stale rosnącą rolę pośredników nieruchomości ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie licencji zawodowej pośrednika w obrocie nieruchomościami. Ustalił prawa i obowiązki (m.in. ubezpieczania od odpowiedzialności cywilnej za szkody, powstałe w wyniku podejmowanych czynności pośrednictwa) oraz zakres odpowiedzialności zawodowej osób wykonujących taką działalność. Obowiązek uzyskania licencji zawodowej związany jest z koniecznością posiadania odpowiednich kwalifikacji przez podmioty wykonujące działalność pośrednictwa. Zdaniem skarżącego wprowadzenie licencji naruszyło konstytucyjnie chronioną wolność wykonywania zawodu oraz zasadę wolności gospodarczej. Trybunał Konstytucyjny przypomniał, że przez zasadę wolności gospodarczej należy rozumieć możliwość swobodnego podejmowania i prowadzenia działalności zarobkowej, a także wyboru prawno-organizacyjnej formy takiej działalności. Realizacja tej zasady nie zwalnia jednak podmiotów zamierzających prowadzić działalność gospodarczą, od zachowania wymogów przewidzianych w przepisach prawa. Wymogi mogą również przybierać postać reglamentacji administracyjnej. Powstaje wówczas obowiązek uzyskiwania odpowiednich koncesji lub zezwoleń. W opinii Trybunału Konstytucyjnego, licencja pośrednika w obrocie nieruchomościami powinna być traktowana jedynie jako wymóg, a nie ograniczenie, podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej. Potwierdza posiadanie przez osobę zajmującą się pośrednictwem w obrocie nieruchomościami niezbędnych do tego kwalifikacji. Zdaniem Trybunału wprowadzone zmiany nie stanowią ograniczenia wolności działalności gospodarczej. Trybunał stwierdził również, że wolność wykonywania zawodu nie ma charakteru absolutnego i musi być poddana reglamentacji prawnej, w szczególności gdy chodzi o uzyskanie prawa wykonywania określonego zawodu, a także wyznaczenie sposobów i metod jego wykonywania.
Rozprawie przewodniczył sędzia TK Mirosław Granat, a sprawozdawcą był sędzia TK Zbigniew Cieślak.
Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.