Prawo do sądowej kontroli legalności decyzji orzekającej o odpowiedzialności podatkowej SK 46/05
Stworzenie podmiotom prywatnym, spoza systemu władzy publicznej możliwości występowania z wnioskiem o wszczęcie przed sądem postępowań o zastosowanie obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego mogłoby pogłębiać istniejące trudności w życiu rodzinnym osoby nadużywającej alkoholu i powodować nowe konflikty, wywołując tym samym następstwa sprzeczne z celami ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
4 lipca 2006 r. o godz. 10.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczący legitymacji procesowej w zakresie wszczynania przed sądem postępowań o zastosowanie obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 26 ust. 3 zdanie pierwsze ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi nie jest niezgodny z art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 Konstytucji.
Prawo do sądu jako prawo osobiste przysługuje temu, kto ma być poddany przymusowemu leczeniu. Osoba ta nie wystąpi jednak z wnioskiem we własnej sprawie, skoro nie wykazuje woli dobrowolnego poddania się leczeniu. Wyłączenie tej osoby z grona uprawnionych do występowania z wnioskiem nie narusza zatem jej prawa do sądu. Skoro mający być poddanym przymusowemu leczeniu nie wystąpi z wnioskiem o wszczęcie postępowania przed sądem we własnej sprawie, to ustawa określa podmioty do tego uprawnione. Stworzenie podmiotom prywatnym, nie należącym do systemu władzy publicznej, możliwości występowania z wnioskiem o wszczęcie przed sądem postępowań o zastosowanie obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego mogłoby pogłębiać istniejące trudności w życiu rodzinnym osoby nadużywającej alkoholu i powodować nowe konflikty, wywołując tym samym następstwa zasadniczo sprzeczne z celami ustawy. Członkowie rodziny osoby uzależnionej od alkoholu oraz osoby dotknięte postępowaniem uzależnionego mogą domagać się sądowej ochrony we właściwych procedurach.
Rozprawie przewodniczył sędzia TK Jerzy Stępień, a sprawozdawcą był sędzia TK Bohdan Zdziennicki.
Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.