Komunikat po Drukuj

Wolność działalności gospodarczej, równość wobec prawa - gwarancja zapłaty za roboty budowlane K 47/04

Różnicowanie wysokości obciążenia kosztami gwarancji w sytuacji, w której zapłata dokonana została w terminie jest niezgodne z Konstytucją.

27 listopada 2006 r. o godz. 12.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczący wolności działalności gospodarczej - gwarancji zapłaty za roboty budowlane.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że: 
- art. 1-3, art. 4 ust. 1-3, art. 5 ust. 3 oraz art. 6-8 ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. o gwarancji zapłaty za roboty budowlane są zgodne z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji. 
- art. 4 ust. 4 ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. jest niezgodny z art. 2 Konstytucji przez to, że różnicuje wysokość kosztów udzielonych gwarancji ponoszonych przez wykonawcę i zamawiającego.
- art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. jest niezgodny z art. 2 Konstytucji. 
- art. 4 ust. 4 i art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. tracą moc z dniem 30 czerwca 2007 r. 
(link do sentencji w całości pod komunikatem).

Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że różnicowanie wysokości obciążenia kosztami gwarancji w sytuacji, w której zapłata dokonana została w terminie jest niezgodne z Konstytucją. Ryzyko stron umowy powinno być rozłożone równomiernie, a wiec koszty tego ryzyka także powinny być rozłożone równomiernie. Nie istnieją powody, dla których terminowa realizacja świadczenia pieniężnego miałaby być dla inwestora związana z kosztami wyższymi, niż obciążające stronę żądającą gwarancji. Trybunał uznał także za niezgodne z Konstytucją te przepisy ustawy gwarancyjnej, które w sposób nieprecyzyjny określają terminy uzyskania gwarancji. Ustawodawca uzależnił kontynuowanie robót i oddanie obiektu przez wykonawcę zamawiającemu od uzyskania w odpowiednim, wyznaczonym przez niego terminie gwarancji zapłaty. O ile ustawa określa maksymalną kwotę gwarancji (do wysokości ewentualnego roszczenia z tytułu wynagrodzenia), o tyle nie precyzuje kwoty minimalnej. Powoduje to, że uznanie braku wystarczającej gwarancji jest całkowicie niejasne. Pozostaje zależne od woli wykonawcy, gdy tymczasem ustawodawca restrykcyjnie określił skutki udzielenia gwarancji niewystarczającej. Ustanowił, że jest ona przesłanką do żądania wynagrodzenia na podstawie kodeksu cywilnego. Ponadto w przepisie brak jest jakichkolwiek wskazań pozwalających na ustalenie, jaki termin wyznaczony przez wykonawcę musi być uznany za odpowiedni.

Rozprawie przewodniczył sędzia TK Wiesław Johann, a sprawozdawcą był sędzia TK Mirosław Wyrzykowski.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.