Dwuinstancyjność postępowania sądowego SK 26/05
W kwestionowanym przepisie prawa upadłościowego powiedziane jest wprost, że oddalenie zażalenia nie wyłącza możliwości wniesienia powództwa o wyłączenie z masy upadłości. Zagwarantowanie tego prawa w drodze stosownego powództwa zapewnia rzeczywistą możliwość obrony praw przed sądem.
5 grudnia o godz. 9.30 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną Marka J. dotyczącą pozbawienia go dwuinstancyjnego postępowania sądowego w sprawie o wyłączenie mienia z masy upadłości.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 31 § 3 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. - Prawo upadłościowe jest zgodny z art. 77 ust. 2 w związku z art. 2 oraz z art. 78 Konstytucji. Ponadto postanowił umorzyć postępowanie w pozostałym zakresie ze względu na niedopuszczalność orzekania.
Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że zaskarżonego przepisu nie można oceniać w oderwaniu od kontekstu uregulowania w ustawie kwestii dochodzenia wyłączenia z masy upadłości składników mienia nie należących do upadłego. W tym przepisie powiedziane jest wprost, że oddalenie zażalenia nie wyłącza możliwości wniesienia powództwa o wyłączenie z masy upadłości. Zagwarantowanie tego prawa w drodze stosownego powództwa zapewnia zatem rzeczywistą możliwość obrony praw przed sądem w postępowaniu procesowym. Wszczynane na wniosek zainteresowanego postępowanie dotyczące wyłączenia przed sędzią-komisarzem jest bowiem postępowaniem nieprocesowym. Charakter tego postępownia nie zapewnia tak szerokich gwarancji dochodzenia praw, jak powództwo o wyłączenie spornego prawa z masy upadłości. W sytuacji, gdy sędzia-komisarz nie znalazł, po wysłuchaniu syndyka, podstaw do uwzględnienia wniosku o wyłączenie z masy upadłości przedmiotu lub prawa, uprawnionemu służy odpowiednie powództwo umożliwiające wykazanie zasadności swego roszczenia z wykorzystaniem gwarancji, jakie daje postępowanie procesowe.
Rozprawie przewodniczył sędzia TK Jerzy Stępień, a sprawozdawcą był sędzia TK Bohdan Zdziennicki.
Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.
Prasa: Rzeczpospolita, Nr 284, 06.12.05 r. Marek Domagalski: Jedna instancja, potem nowe postępowanie. Gazeta Prawna, Nr 236, 06. 12. 05 r. Agnieszka Wyszomirska: Bez zażalenia, lecz zgodnie z konstytucją. |