Komunikat po Drukuj

Postępowanie sądowe SK 29/04

W dniu 6 grudnia 2004 r. o godz. 12.30 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną Jacka B. w sprawie zgodności z Konstytucją niektórych przepisów Kodeksu postępowania karnego (K.p.k.), dotyczących procedury rozpatrywania przez sąd zażalenia na tymczasowe zatrzymanie.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 464 § 2 w związku z art. 464 § 1 oraz 246 § 1 i 2 Kodeksu postępowania karnego jest niezgodny z art. 45 ust. 1, art. 41 ust. 2 zd. 1 i art. 42 ust. 2 Konstytucji przez to, że nie gwarantuje zatrzymanemu lub jego obrońcy albo pełnomocnikowi wzięcia udziału w posiedzeniu sądu rozpatrującego zażalenie na zatrzymanie oraz nie jest niezgodny z art. 41 ust. 3 zd. 2 Konstytucji.

Zakwestionowany przepis nie gwarantuje osobie wnoszącej zażalenie na decyzję o czasowym zatrzymaniu prawa do wzięcia udziału w posiedzeniu, na którym jest ono rozpoznawane. Prawo udziału osadzonego w posiedzeniu uzależnione jest od swobodnej decyzji sądu. Jak podkreślił Trybunał, decyzja o zatrzymaniu dotyczy sfery podstawowych wolności osobistych. Zgodnie z art. 41 ust. 1 Konstytucji: "Każdemu zapewnia się nietykalność osobistą i wolność osobistą". Do rozpoznawania zażalenia na decyzję o zatrzymaniu oskarżonego znajdują także pełne zastosowanie gwarancje przewidziane w art. 45 ust. 1 Konstytucji. Ocena zgodności zaskarżonych przepisów z art. 41 i art. 45 Konstytucji może być dokonywana łącznie.

Trybunał podkreślił, że konstytucyjne prawo do obrony należy rozumieć szeroko. Obejmuje ono również takie etapy postępowania karnego, jak postępowanie przygotowawcze oraz wykonawcze, a także postępowanie incydentalne (jakim jest m.in. rozpatrzenie zażalenia na decyzje o zatrzymaniu). Zdaniem TK zaskarżona regulacja nie gwarantuje obywatelom realizacji prawa do wysłuchania, wiążącego się z prawem do uczestniczenia w posiedzeniu sądu. Regulacja taka narusza zatem konstytucyjną zasadę sprawiedliwej procedury (art. 45 Konstytucji).

Rozprawie przewodniczył sędzia TK Mirosław Wyrzykowski, a sprawozdawcą był sędzia TK Marian Zdyb.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.