Komunikat po Drukuj

Komornicy sądowi, egzekucja K 5/02

3 grudnia 2003 r. o godz. 14.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Rady Krajowej Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Komorników Sądowych w sprawie konstytucyjności niektórych przepisów ustawy o komornikach sądowych i egzekucji. 
Trybunał uznał, że art. 45 ust. 2 i 6, art. 45a ust. 2, art. 47 i art. 49 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji, w brzmieniu ustawy z dnia 18 września 2001 r. o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz o zmianie niektórych ustaw są zgodne (lub nie są niezgodne) z Konstytucją oraz Konwencją (Nr 111) dotyczącą dyskryminacji w zakresie zatrudnienia i wykonywania zawodu. TK orzekł także, że art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 18 września 2001 r. o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz o zmianie niektórych ustaw jest zgodny z Konstytucją

Trybunał uznał, że komornicy są szczególnego typu organem państwowym, o charakterze egzekucyjnym, powiązanym z władzą sądowniczą. Komornik jako funkcjonariusz państwowy nie ma pełnej swobody wykonywania czynności zawodowych - stąd niewłaściwy jest art. 65 Konstytucji, jako wzorzec kontroli. Trybunał podkreślił także, że ze względu na swój specyficzny status komornicy nie podlegają ochronie praw majątkowych w taki sam sposób jak podmioty prawa prywatnego. Nie można więc mówić o niezgodności zaskarżonych przepisów z art. 64 ust. 2 Konstytucji. TK uznał, że opłata egzekucyjna ustalona została w przepisach. Ryczałtowy zwrot kosztów sprawia, ze komornik otrzymuje raz więcej, raz mniej niż rzeczywiście kosztowała jego działalność. Zdaniem składu orzekającego TK nie można jednak uznać, iż zaskarżona regulacja prowadzi do sytuacji, w której komornik zmuszony jest osobiście pokrywać koszty prowadzonej działalności. Wnioskodawcom nie udało się wykazać deficytowości uprawiania zawodu komornika.

Zgodnie z generalnie obowiązującą zasadą, koszty egzekucji powinny obciążać dłużnika. W praktyce może się zdarzyć, że komornik poniesie pewne wydatki, których w związku z bezskutecznością postępowania nie uda mu się odzyskać. Z zasady proporcjonalności (art. 2 Konstytucji) można wyprowadzić wniosek, iż koszty egzekucyjne nie powinny w tej sytuacji obciążać wyłącznie komornika. W obowiązującym systemie prawnym brak jest przepisu regulującego rozdział kosztów między komornika a wierzyciela w przypadku bezskuteczności egzekucji. Istniejąca luka prawna sprawia, że komornik staje się nadmiernie obciążony, co narusza zasadę proporcjonalności. Do kompetencji Trybunału nie należy orzekanie w kwestii luk prawnych.

Rozprawie przewodniczył Sędzia TK Marek Mazurkiewicz, a sprawozdawcą był Wiceprezes TK Andrzej Mączyński.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.