Komornicy sądowi, egzekucja K 5/02
3 grudnia 2003 r. o godz. 14.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek Rady Krajowej Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Komorników Sądowych w sprawie konstytucyjności niektórych przepisów ustawy o komornikach sądowych i egzekucji. Art. 45 ust. 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 roku o komornikach sądowych i egzekucji, w brzmieniu z 18 września 2001 r. stanowi, że "za dokonaną egzekucję świadczeń pieniężnych komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 15 % wartości wyegzekwowanego roszczenia". Na mocy znowelizowanej ustawy komornik może wezwać wierzyciela do wpłacenia przed egzekucją części opłaty stosunkowej w wysokości do 15 % (lub 25 %) najniższego wynagrodzenia. (art. 45 ust. 5). Tego obowiązku wpłacenia części opłaty stosunkowej nie mają wierzyciele zwolnieni od ponoszenia kosztów sądowych. W takiej sytuacji tylko część kosztów działalności egzekucyjnej może być pokryta z zaliczki uiszczonej przez wierzyciela (art. 40). W konsekwencji komornik często bywa zobowiązany do pokrycia kosztów działalności ze środków własnych. Uzyskanie przez komornika wynagrodzenia uzależnione jest od skuteczności egzekucji.
Zaskarżone przepisy ustawy o komornikach sądowych i egzekucji sądowej (art. 45 ust. 2, 5 i 6, art. 45a ust. 2, art. 47 i art. 49) przenoszą więc na komornika ryzyko prowadzenia egzekucji sądowej. Zdaniem wnioskodawców, nałożenie na komornika obowiązku ponoszenia kosztów postępowania egzekucyjnego, w tym dokonywania czynności egzekucyjnych bez wynagrodzenia, stanowi naruszenie konstytucyjnej zasady równości wobec prawa. Rada Krajowa NSZZ Komorników Sądowych wskazuje także, iż wykonywanie czynności zawodowych za wynagrodzeniem gwarantowane jest przez Konstytucję. Pozbawienie komorników prawa do godziwego wynagrodzenia narusza więc art. 64 ust. 2 Konstytucji. Takie ukształtowanie sposobu wnoszenia opłat egzekucyjnych jest również niezgodne z zasadą demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji). Obowiązkiem państwa jest bowiem zapewnienie skutecznej egzekucji praw.
Rozprawie będzie przewodniczył Sędzia TK Marek Mazurkiewicz, a sprawozdawcą będzie Wiceprezes TK Andrzej Mączyński.