Ośrodki szkolenia kierowców K 59/13
Zakwestionowany przepis rozporządzenia w zakresie, w jakim posługuje się pojęciem „profilu kandydata na kierowcę”, jest zgodny z konstytucji.
17 lipca 2014 r. o godz. 13:00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek grupy posłów dotyczący ośrodków szkolenia kierowców.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że § 2 pkt 10 rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 13 lipca 2012 r. w sprawie egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez egzaminatorów oraz wzorów dokumentów stosowanych w tych sprawach w zakresie, w jakim posługuje się pojęciem „profilu kandydata na kierowcę”, jest zgodny z art. 92 ust. 1 konstytucji. Ponadto Trybunał postanowił umorzyć postępowanie w pozostałym zakresie ze względu na niedopuszczalność wydania wyroku.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że zaskarżony § 2 pkt 10 rozporządzenia w sprawie egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienie do kierowania pojazdami, szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez egzaminatorów, posługując się pojęciem „profil kandydata na kierowcę”, w istocie nie określa bezpośrednio elementów definiujących jego treść.
Z rozporządzenia wynika, że wyrażenie to należy rozumieć tak samo, jak w przepisach wydanych na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy o kierujących pojazdami. Ten natomiast przepis zawiera delegację dla ministra właściwego do spraw transportu do określenia - w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych - w drodze rozporządzenia m.in. szczegółowych warunków wydawania i zatrzymywania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami, cofania i przywracania uprawnień do kierowania pojazdami, a także szczegółowych czynności organów i innych jednostek z tym związanych oraz wzorów dokumentów stosowanych w tych sprawach.
Ustawodawca dążył do wprowadzenia efektywnego systemu wydawania praw jazdy, opartego o centralną personalizację tych dokumentów, co miało wyeliminować m.in. dokonywanie oszustw polegających na wystawianiu fałszywych zaświadczeń o ukończeniu kursu oraz uniemożliwić tzw. wyjazdowe załatwianie prawa jazdy. W tym celu wprowadzony został obowiązek składania przed rozpoczęciem kursu szczegółowej informacji o uczestnikach kursu oraz o czasie i miejscu prowadzenia poszczególnych zajęć.
Zaskarżone uregulowanie dotyczące „profilu kandydata na kierowcę” koresponduje z wynikającymi z art. 27 ust. 1 pkt 1 ustawy o kierujących pojazdami obowiązkami nałożonymi na ośrodki szkolenia kierowców. Dlatego w rozporządzeniu w sprawie wydawania dokumentów wprowadzono „profil kandydata na kierowcę”, który umożliwia zbieranie danych niezbędnych do weryfikacji procesu szkolenia i egzaminowania.
Celem tej inicjatywy była przede wszystkim poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego, przez podniesienie kwalifikacji kierujących pojazdami oraz minimalizacja negatywnych zjawisk związanych z uzyskiwaniem uprawnień do kierowania pojazdami, takich jak oszustwa, nierzetelne wykonywanie usług w zakresie szkolenia kierowców i korupcja. Wyrażenie „profil kandydata na kierowcę“ pozostaje w związku z obowiązkiem przedstawienia staroście, najpóźniej w następnym dniu roboczym od dnia rozpoczęcia kursu, informacji o terminie, czasie i miejscu, w których będą prowadzone zajęcia wraz z listą uczestników kursu (art. 27 ust. 1 pkt 1 ustawy o kierujących pojazdami) oraz powinnością przekazania staroście - w terminie 14 dni od dnia zakończenia kursu i wydania zaświadczenia o jego ukończeniu - danych osób, które ukończyły kurs (art. 27 ust. 1 pkt 3-4 ustawy o kierujących pojazdami).
Rozprawie przewodniczył sędzia TK Piotr Tuleja, sprawozdawcą był sędzia TK Wojciech Hermeliński.