Kodeks karny skarbowy - odpowiedzialność za przestępstwo skarbowe albo wykroczenie skarbowe. P 90/08
12 kwietnia 2011 r. o godz. 9.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna połączone pytania prawne Sądu Rejonowego w Międzyrzeczu VI Wydział Grodzki dotyczące odpowiedzialności za przestępstwo skarbowe albo wykroczenie skarbowe.
Trybunał Konstytucyjny rozpozna połączone pytania prawne w sprawie zgodności art. 54 § 1, 2, i 3 kodeksu karnego skarbowego w zakresie, w jakim dopuszcza odpowiedzialność za przestępstwo skarbowe albo wykroczenie skarbowe pomimo uprzedniego zastosowania na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych wobec tej samej osoby, za ten sam czyn, sankcji podatkowej, polegającej na pobraniu od dochodów z nieujawnionych źródeł przychodów lub nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach zryczałtowanego podatku dochodowego w wysokości 75% dochodu, z art. 2 konstytucji.
Kwestionowany przepis sankcjonuje nieujawnienie właściwemu organowi przedmiotu opodatkowania albo podstawy opodatkowania, co prowadzi do uszczuplenia podatku. Stan taki powoduje, że czyny podatników, którzy podlegają administracyjnej odpowiedzialności podatkowej, skutkiem której pobiera się od nich zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 75% dochodu, są jednocześnie kwalifikowane jako przestępstwa albo wykroczenia, zagrożone karami określonymi w kodeksie karnym skarbowym. Odpowiedzialność karna skarbowa podatników staje się konkurencyjna względem odpowiedzialności administracyjnej, polegającej na obciążeniu ich finansową sankcją podatkową. W ocenie sądu pytającego prowadzi to do zbiegu administracyjnej odpowiedzialności podatkowej oraz odpowiedzialności za przestępstwa albo wykroczenia skarbowe. Skutkiem zbiegu tych odpowiedzialności jest kumulacja sankcji podatkowych i karnych skarbowych, czego konsekwencją jest podwójne karanie tej samej osoby za to samo zachowanie. Jest to sprzeczne z zasadą subsydiarności prawa karnego skarbowego.
Zdaniem sądu pytającego w prawie karnym skarbowym nie przewidziano mechanizmu, który pozwoliłby uniknąć pociągnięcia podatnika do odpowiedzialności karnej skarbowej po uprzednim ukaraniu go podatkową sankcją administracyjną. Dochodzi więc do naruszenia zasady niekarania dwukrotnie za to samo, co skutkuje nadmierną represyjnością.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Marek Zubik, sprawozdawcą będzie sędzia TK Teresa Liszcz.