Zasady zwrotu świadkom kosztów dojazdu. SK 13/08
22 marca 2011 r. o godz. 9.00 Trybunał Konstytucyjny na podstawie art. 59 ust. 2 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym oraz § 48 Uchwały Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Trybunału Konstytucyjnego z 3 października 2006 r. w sprawie Regulaminu Trybunału Konstytucyjnego ogłosi wyrok wydany na posiedzeniu niejawnym w sprawie skargi konstytucyjnej Marka J. dotyczącej zasad zwrotu świadkom kosztów dojazdu.
Trybunał Konstytucyjny ogłosi wyrok, wydany na posiedzeniu niejawnym, w sprawie skargi konstytucyjnej o zbadanie zgodności art. 4 ust. 1 dekretu Rady Ministrów z dnia 26 października 1950 roku o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym z art. 64 ust. 2 konstytucji.
Skarżący był wezwany do złożenia zeznań przed sądem rejonowym w postępowaniu karnym przeciwko osobie trzeciej. Stawił się na rozprawie i zażądał zwrócenia kosztów faktycznie poniesionych wydatków (koszt przejazdu samochodem osobowym). Sąd rejonowy rozpoznał wniosek skarżącego i postanowił zwrócić mu jedynie równowartość kosztu biletu kolejowego z miejsca zamieszkania do sądu i z powrotem, a w pozostałym zakresie wniosek oddalić. Spowodowało to nałożenie na skarżącego obowiązek pokrycia z własnych środków kosztów dojazdu na rozprawę w sprawie sądowej w której nie był stroną.
Zdaniem skarżącego kwestionowany przepis jest niezgodny z art. 64 ust. 2 konstytucji, ponieważ różnicuje w sposób nieuzasadniony kwestię zwrotu kosztów dojazdu świadkom ze względu na przedmiot postępowania. W postępowaniu cywilnym, poza przepisami dekretu Rady Ministrów z dnia 26 października 1950 roku o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym, odnoszącymi się "do spraw w toku" zastosowanie znajduje ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Skarżący wskazał, że świadek w postępowaniu karnym lub cywilnym może ponieść koszty w przeświadczeniu, że otrzyma ich zwrot, tymczasem jednak w postępowaniu karnym otrzyma jedynie zwrot części kosztów, podczas gdy w postępowaniu cywilnym zwrot może nastąpić w pełnej wysokości.
Zdaniem skarżącego, naruszenie art. 64 ust. 2 konstytucji polega więc na tym, że takie same czynności faktyczne nie powodują jednakowego zwrotu nakładów lub też różnicują możliwość poniesienia nakładów na koszty dojazdu. Istnienie dwóch różnych rozwiązań prawnych w stosunku do czynności powszechnie rozumianych jako tożsame stanowi naruszenie art. 64 ust. 2 konstytucji.
Przewodnicząca składu orzekającego: sędzia TK Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz, sprawozdawca: sędzia TK Zbigniew Cieślak.