Zwolnienie z podatku dochodowego od osób prawnych dochodu spółki z o.o. w części przeznaczonej i wydatkowanej na ochronę zdrowia SK 26/19
17 czerwca 2020 r. o godz. 10:30 Trybunał Konstytucyjny ogłosi orzeczenie w sprawie połączonych skarg konstytucyjnych spółek z o.o. dotyczących zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych dochodu spółki z o.o. w części przeznaczonej i wydatkowanej na ochronę zdrowia.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 17 ust. 1c pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (w stanie prawnym obowiązującym od 01 stycznia 2009 r. do 31 grudnia 2009 r.):
1) z art. 2 w związku z art. 64 ust. 1 i 2 Konstytucji RP;
2) z art. 84 w zawiązku z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP.
Wszystkie Skarżące są spółkami z ograniczoną odpowiedzialnością, które założyły własne jednostki organizacyjne działające jako niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej, dalej : n.z.o.z. Skarżące te wystąpiły do właściwych organów podatkowych z wnioskami o stwierdzenie nadpłaty w podatku dochodowym od osób prawnych oraz zwrot tej nadpłaty wraz z oprocentowaniem. We wszystkich tych sprawach podstawą wystąpienia z przedmiotowymi wnioskami było m.in. stwierdzenie, iż utworzone przez Skarżące n.z.o.z. są odrębnymi od nich (jako sp. z o.o. będących ich założycielami) podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych, a tym samym przysługuje im prawo do zwolnienia podatkowego przewidzianego w art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p. We wszystkich przypadkach właściwi Naczelnicy Urzędów Skarbowych wydali decyzje o odmowie stwierdzenia nadpłaty w podatku dochodowym od osób prawnych. Decyzje te zostały utrzymane w mocy przez organ drugiej instancji - właściwego Dyrektora Izby Skarbowej (Dyrektora Izby Administracji Skarbowej). Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił skargi złożone przez Skarżące na decyzje organu drugiej instancji utrzymujące w mocy przedmiotowe orzeczenia organów pierwszej instancji o odmowie stwierdzenia nadpłaty w podatku dochodowym od osób prawnych. Skargi kasacyjne Skarżących od tych wyroków zostały oddalone przez Naczelny Sąd Administracyjny.
W ocenie Skarżących kwestionowana regulacja narusza przepisy Konstytucji, gdyż jako spółki z o.o., których celem statutowym była działalność w zakresie ochrony zdrowia, nie miały prawa do zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych od dochodu, który przeznaczyły na te cele. Ustawodawca, w art. 17 ust. lc pkt 1 u.p.d.o.p., arbitralnie wykluczył bowiem spółki (w tym również spółki z o.o.) z możliwości skorzystania ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób prawnych przewidzianego w art. 17 ust. 1 pkt 4 tej ustawy. Tym samym Skarżące, pomimo spełnienia przesłanek materialnych pozwalających na skorzystanie z przedmiotowego zwolnienia podatkowego, zobowiązane były do poniesienia ciężaru podatkowego jedynie dlatego, że prowadziły działalność w formie prawnej spółki z o.o. Według Skarżących wykluczenie pewnej kategorii podmiotów zaliczanych do grupy charakteryzującej się tą samą cechą istotną, jedynie z uwagi na prowadzenie przez nie działalności w formie spółki z o.o., czyli przy zastosowaniu kryterium formy prawnej, narusza właściwą proporcję (art. 2 Konstytucji) pomiędzy obowiązkiem ponoszenia ciężarów publicznoprawnych (art. 84 Konstytucji) a prawem jednostki do własności i jej równej ochrony (art. 64 ust. 1 i 2 Konstytucji).
Skarżące również wskazują, że kwestionowana regulacja, wskutek arbitralnego wyłączenia spółek z zakresu zastosowania art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p., doprowadziła do nierównego traktowania niektórych podmiotów w obrębie grupy charakteryzującej się tą samą cechą istotną, identyfikowaną poprzez rodzaj działalności, tj. ochronę zdrowia. W następstwie tego Skarżące zostały zobowiązane do poniesienia ciężarów podatkowych (zapłaty podatku), których - gdyby nie doszło do naruszenia zasady równego nakładania obowiązków podatkowych - nie miałyby obowiązku ponieść. Nastąpiło więc uszczuplenie ich zasobów majątkowych. Według Skarżących, narusza to zasadę równego nakładania obowiązków podatkowych (z art. 84 w zw. z art. 32 ust. 1 Konstytucji).
Skład orzekający Trybunału Konstytucyjnego: prezes TK Julia Przyłębska - przewodniczący, sędzia TK Leon Kieres - sprawozdawca, sędzia TK Bartłomiej Sochański, sędzia TK Michał Warciński, sędzia TK Wojciech Sych.