Prawo o ustroju sądów powszechnych. K 27/12
21 marca 2013 r. o godz. 9.00 Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie rozpozna połączone wnioski Grupy posłów na Sejm oraz Krajowej Rady Sądownictwa dotyczące prawa o ustroju sądów powszechnych.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności:
I. art. 1 pkt 13 ustawy z dnia 18 października 2011 roku o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw w zakresie dotyczącym nadania brzmienia art. 20 pkt 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku - Prawo o ustroju sądów powszechnych, obowiązującego od 28 marca 2012 roku w zakresie w jakim upoważnienia Ministra Sprawiedliwości do tworzenia i znoszenia sądów oraz ustalania ich siedzib i obszarów właściwości w drodze rozporządzenia wydanego po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa z art. 176 ust. 2, art. 180 ust. 5 w związku z art. 92 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 w związku z art. 15 ust. 2 konstytucji;
II. 1) art. 20 pkt 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku - Prawo o ustroju sądów powszechnych w brzmieniu nadanym art. 1 pkt 13 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 roku o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw - z art. 176 ust. 2 w związku z art. 10 ust. 1, art. 31 ust. 3, art. 45 ust 1, art. 180 ust. 1, 2 i 5 konstytucji, a także z art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 roku, zmienionej odpowiednimi Protokołami;
2) art. 3 § 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku - Prawo o ustroju sądów wojskowych - z art. 92 ust. 1 oraz art. 176 ust. 2 w związku z art. 10 ust. 1, art. 31 ust. 3, art. 45 ust. 1, art. 180 ust. 1, 2 i 5 konstytucji, a także z art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 roku, zmienionej odpowiednimi Protokołami.
Kwestionowany przepis ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych upoważnia Ministra Sprawiedliwości do tworzenia i znoszenia sądów oraz ustalania ich siedzib i obszarów właściwości w drodze rozporządzenia po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa. Zdaniem wnioskodawców z konstytucji wynika, że ustrój i właściwość sądów oraz postępowanie przed sądami określają ustawy. Wszelka właściwość sądów - miejscowa, rzeczowa, instancyjna - z woli ustrojodawcy powinna stanowić materię ustawową. Wnioskodawcy uważają, że tak skonstruowana norma konstytucyjna nakazuje, aby wszystkie zagadnienia związane z materią ujętą w konstytucji zawarte były w ustawach. W związku z tym, zdaniem wnioskodawców, jest niezgodne z konstytucją, aby część regulacji została przekazana do aktów wykonawczych o charakterze powszechnie obowiązującym, którymi są rozporządzenia, wydawane przez organy wskazane w konstytucji, zawierające w szerokim znaczeniu przepisy ustawowe.
Ponadto Krajowa Rada Sądownictwa wyraża powyższe wątpliwości w odniesieniu do upoważnienia zawartego w art. 3 § 3 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o ustroju sądów wojskowych. Przepis upoważnia Ministra Obrony w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa, do tworzenia i znoszenia, w drodze rozporządzenia sądów wojskowych oraz określania ich właściwości. Dodatkowo upoważnienie zawarte w art. 3 § 3 ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych nie określa wytycznych dotyczących treści aktu, dopuszczając w tym zakresie pełną swobodę dla organu wykonawczego, gdyż także z innych przepisów tej ustawy nie można wyprowadzić wskazówek, co do treści tego aktu wykonawczego. Zdaniem KRS taki sposób sformułowania upoważnienia jest niezgodny z konstytucją.
Rozprawie będzie przewodniczył prezes TK Andrzej Rzepliński, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Marek Kotlinowski.