Ustanowienie odrębnej własności lokalu. P 8/12
27 lipca 2012 r. o godz. 9.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna połączone pytania prawne Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie II Wydział Cywilny dotyczące kosztów postępowania sądowego w sprawie ustanowienia odrębnej własności lokalu.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 491 zdanie drugie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 roku o spółdzielniach mieszkaniowych z art. 2, art. 32 ust. 1 i art. 45 ust. 1 konstytucji.
Zgodnie z kwestionowanym przepisem osoba, która na podstawie ustawy może żądać ustanowienia prawa odrębnej własności lokalu, w razie bezczynności spółdzielni może wystąpić do sądu z powództwem na podstawie art. 64 kodeksu cywilnego w związku z art. 1047 § 1 kodeksu postępowania cywilnego. Pozew wolny jest od opłaty sądowej, zaś koszty postępowania sądowego pokrywa spółdzielnia.
W ocenie sądu pytającego zwolnienie strony inicjującej postępowanie sądowe z obowiązku wniesienia opłaty od pozwu z jednoczesnym obciążeniem strony pozwanej obowiązkiem uiszczenia tej opłaty i pozostałych kosztów towarzyszących postępowaniu sądowemu w każdej sprawie, niezależenie od jej wyniku narusza sprawiedliwość proceduralną wynikającą z art. 45 ust. 1 konstytucji.
Obciążenie kosztami procesu strony, która nie zainicjowała postępowania sądowego, a w dodatku wygrała sprawę, także w wypadku oczywistej niezasadności roszczenia, a nadto jednoczesne wykluczenie możliwości obciążenia tym kosztami strony przegrywającej sprawę, w ocenie sądu pytającego nie da się pogodzić z konstytucyjnymi zasadami: równości wobec prawa oraz demokratycznego państwa prawnego.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Stanisław Rymar, sprawozdawcą będzie sędzia TK Wojciech Hermeliński.