Ustawa o racjonalizacji zatrudnienia w państwowych jednostkach budżetowych i niektórych innych jednostkach sektora finansów publicznych w latach 2011-2013. Kp 1/11
10 maja 2011 r. o godz. 9.30 Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie rozpozna wniosek Prezydenta RP dotyczący ustawy o racjonalizacji zatrudnienia w państwowych jednostkach budżetowych i niektórych innych jednostkach sektora finansów publicznych w latach 2011-2013.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności:
1) art. 2 w związku z art. 7 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 roku o racjonalizacji zatrudnienia w państwowych jednostkach budżetowych i niektórych innych jednostkach sektora finansów publicznych w latach 2011-2013 z art. 2 i art. 24 konstytucji, w zakresie w jakim dopuszcza wypowiedzenie stosunków pracy pracownikom zatrudnionym na podstawie mianowania;
2) art. 2 w związku z art. 7 pkt 1i 3 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 roku o racjonalizacji zatrudnienia w państwowych jednostkach budżetowych i niektórych innych jednostkach sektora finansów publicznych w latach 2011-2013 z art. 153 ust. 1 konstytucji;
3) art. 16 ust. 4 i art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 roku o racjonalizacji zatrudnienia w państwowych jednostkach budżetowych i niektórych innych jednostkach sektora finansów publicznych w latach 2011-2013 z art. 92 ust. 1 konstytucji.
Zdaniem wnioskodawcy art. 2 kwestionowanej ustawy w zakresie, w jakim dopuszcza wypowiedzenie stosunków pracy pracownikom zatrudnionym na podstawie mianowania budzi poważne wątpliwości, co do zgodności takiego rozwiązania z zasadą pewności prawa poprzez incydentalne i okresowe uchylenie szczególnej ochrony stosunku pracy pracowników zatrudnionych na podstawie mianowania.
Zatrudnienie na podstawie mianowania wiąże się z pewnymi szczególnymi uprawnieniami, które są pewnego rodzaju gratyfikacją od państwa za pracę na rzecz Rzeczypospolitej Polskiej. W ocenie wnioskodawcy za niekonstytucyjne należy uznać wyłączenie stosowania przepisów szczególnych dotyczących ochrony pracowników mianowanych przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy co narusza zasadę ochrony praw nabytych.
W ocenie wnioskodawcy państwo powinno gwarantować ochronę trwałości stosunku pracy oraz szczególną ochronę tego stosunku w przypadku niektórych grup pracowniczych. Tymczasem przyjęte rozwiązania umożliwiają pracodawcom swobodne zwolnienie pracowników mianowanych, co jest niezgodne z art. 24 konstytucji.
Zgodnie z art. 153 ust. 1 konstytucji w urzędach administracji rządowej działa korpus służby cywilnej, który ma zapewnić zawodowe, rzetelne, bezstronne i politycznie neutralne wykonywanie zadań państwa. Kwestionowana ustawa dopuszczając arbitralne zwalnianie członków korpusu służby cywilnej oraz zmianę ich warunków zatrudnienia narusza zasadę wykonywania zadań państwa przez bezstronną i politycznie neutralną służbę cywilną. W praktyce będzie to umożliwiało łatwe wywieranie nacisku na członków korpusu, poddając tym samym w wątpliwość realizację zasad funkcjonowania służby cywilnej.
Kwestionowana ustawa narusza również zasadę zawodowości, czyli profesjonalizmu służby cywilnej, gdyż unicestwia system rozwoju zawodowego w służbie cywilnej, umożliwiając swobodne zwalnianie pracowników - podkreśla wnioskodawca.
W art. 16 ust. 4 i art. 19 ust. 3 kwestionowanej ustawy prawodawca upoważnił Prezesa Rady Ministrów do wydania rozporządzeń, w których będzie mógł określić jednostki uprawnione do ograniczenia racjonalizacji zatrudnienia, a także jednostki zwolnione z utrzymania zatrudnienia na zmniejszonym poziomie. Zdaniem wnioskodawcy zakres i charakter regulacji powierzonej do uregulowania w drodze rozporządzeń prowadzi do nadania ustawie charakteru blankietowego. Regulacja ta narusza zatem zasadę wyłączności ustawy.
Rozprawie będzie przewodniczył prezes TK Andrzej Rzepliński, sprawozdawcą będzie sędzia TK Marek Zubik.