Zasady postępowania wobec dłużników alimentacyjnych; zatrzymanie prawa jazdy P 46/07
22 września 2009 r. o godz. 13.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna pytanie prawne III Wydziału Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi dotyczące zatrzymania prawa jazdy dłużnikowi alimentacyjnemu.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie o zgodności art. 5 ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 roku o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej z art. 2, art. 31 ust. 3 w związku z art. 2 i art. 32 ust. 1 w związku z art. 2 konstytucji.
Prezydent Miasta Łodzi na podstawie kwestionowanego artykułu ustawy zatrzymał prawo jazdy Zbigniewowi S. W uzasadnieniu decyzji podał, że wpłynął wniosek Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej o dokonanie czynności zmierzających do zatrzymania prawa jazdy temu dłużnikowi alimentacyjnemu. Zdaniem prezydenta przedstawiony stan faktyczny uzasadniał zastosowanie kwestionowanych przepisów. W odwołaniu od tej decyzji Zbigniew S. wskazał jako przyczynę niesystematycznego płacenia alimentów trudną sytuację materialną. Uzasadnił także, że zatrzymanie prawa jazdy nie tylko pozbawia go środka utrzymania, ale spowoduje jeszcze większe zadłużenie. Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało zaskarżoną decyzję. We wniosku do wojewódzkiego sądu administracyjnego Zbigniew S. podniósł, że nie uchylał się od wykonywania obowiązków, ale organ odwoławczy nie uwzględnił przedstawionej argumentacji i zastosował wybiórczo przepisy prawa. Nie wziął bowiem pod uwagę, że spłaca zadłużenie alimentacyjne.
Zdaniem pytającego sądu odmiennie niż w przypadku innych kar administracyjnych sankcja z kwestionowanego przepisu nakładana jest za czyn, którego karanie przewidziane jest w kodeksie karnym. Powstaje więc wątpliwość, czy w demokratycznym państwie prawnym dopuszczalne jest podwójne karanie za to samo w trybie karnym oraz w trybie administracyjnym. Zdaniem sądu kara zatrzymania prawa jazdy wobec dłużników alimentacyjnych jest oderwana od popełnionego czynu. Sąd podniósł także m.in., że wobec tych, którzy wprawdzie mają prawo jazdy, ale nie korzystają z samochodu sankcja będzie mniej dolegliwa, co narusza zasadę równości.
Rozprawie będzie przewodniczył wiceprezes TK Janusz Niemcewicz, sprawozdawcą będzie sędzia TK Marian Grzybowski.