Samochody ciężarowe - podatek VAT K 7/05
19 września 2006 r. o godz. 10.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczący zwrotu podatku VAT przy zakupie samochodów ciężarowych nie posiadających świadectwa homologacji.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności, że przepis art. 86 ust. 3 i ust. 5 ustaw y z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim ogranicza podatnikom VAT możliwość zwrotu różnicy oraz obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w związku z zakupem:
- pojazdów samochodowych (ciężarowych) innych niż pojazdy osobowe, które nie posiadają wyciągu ze świadectwa homologacji lub odpisu decyzji zwalniającej z obowiązku uzyskania świadectwa homologacji, a także
- paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu przeznaczonych do ich napędu
z art. 2 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji.
Podatnicy VAT mają prawo do obniżenia należnego podatku o podatek naliczony przy zakupie towarów i usług służących działalności gospodarczej. Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług pozbawiły tego prawa tych podatników VAT, którzy zakupili pojazdy samochodowe (ciężarowe) nie posiadające wyciągu ze świadectwa homologacji lub odpisu decyzji zwalniającej z obowiązku uzyskania tego świadectwa oraz zakupili paliwo wykorzystywane do ich napędu. W myśl przepisów zaskarżonej ustawy samochody takie, mimo że zostały zarejestrowane jako samochody ciężarowe, są klasyfikowane na gruncie prawa podatkowego jako samochody osobowe. Oznacza to, że o charakterze pojazdu samochodowego, a co się z tym wiąże możliwości obniżenia podatku należnego, nie rozstrzyga decyzja o zarejestrowaniu pojazdu, lecz wyciąg ze świadectwa homologacji lub odpis decyzji zwalniającej z posiadania tego świadectwa. Decyzja administracyjna uwidoczniona w dowodzie rejestracyjnym samochodu wyznacza przeznaczenie samochodu, które uzależnione jest od jego konstrukcji. Poza tym wydana właścicielowi samochodu decyzja administracyjna w postaci dowodu rejestracyjnego wskazuje rodzaj samochodu, który na mocy tej decyzji został dopuszczony do ruchu. Tym samym określa, czy jest nim samochód osobowy, czy inny pojazd (np. ciągnik rolniczy, samochód ciężarowy, autobus) dopuszczony do ruchu po drogach publicznych. Prawo o ruchu drogowym oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy nie wymagają, aby podmiot nabywający samochód zobowiązany był do uzyskania świadectwa homologacji, gdyż wystarczające jest zaświadczenie ze stacji kontroli pojazdów o dopuszczalności pojazdu do ruchu. Wobec obowiązującej ustawy o podatku od towarów i usług podmiot nabywający samochód, którego rodzaj określony jest w dowodzie rejestracyjnym, nie może być pewny, że dowód ten, wydany przez ustawowo uprawniony organ rejestrujący, będzie respektowany przez administrację podatkową. W ocenie Rzecznika jest to sprzeczne z konstytucyjną zasadą zaufania obywatela do państwa i tworzonego przez nie prawa. Podział podatników na tych, którzy posiadają prawo do obniżenia podatku należnego oraz na tych, którzy takiego prawa nie posiadają (przy prowadzeniu działalności gospodarczej w oparciu o takie same środki transportu - samochody ciężarowe) zdaniem wnioskodawcy narusza konstytucyjną zasadę równości wobec prawa. Stworzenie przez ustawodawcę przepisów prawa podatkowego, które w sposób odmienny odnoszą się do zdefiniowanych w systemie prawa administracyjnego stanów faktycznych, określonych w prawomocnych decyzjach administracyjnych, narusza zasadę przyzwoitej legislacji.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Marian Zdyb, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Adam Jamróz.