Ochrona roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy P 7/04
30 maja 2005 r. o godz. 12.30 Trybunał Konstytucyjny rozpozna pytanie prawne Sądu Rejonowego w Szczecinie dotyczące wypłat świadczeń pracowniczych.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności:
- art. 29 ust. 2 w związku z art. 30 ustawy z 30 sierpnia 2002 roku o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji
- art. 3 ust. 2 ustawy z 29 grudnia 1993 roku o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, w brzmieniu nadanym art. 27 pkt 1 lit. a ustawy z 30 sierpnia 2002 roku o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców z art. 2 i art. 32 Konstytucji .
W związku z likwidacją zakładu została rozwiązana umowa o pracę z E.A. i Z.M. (powodami). W tym samym dniu i z tej samej przyczyny rozwiązane zostały umowy o pracę z kilkunastoma innymi pracownikami tego zakładu. Powodowie nie mogąc uzyskać wypłat świadczeń, złożyli w Biurze Terenowym Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wnioski o odpowiednie wypłaty. Kierownik Biura Terenowego odmówił im wypłaty świadczeń. W związku z tym powodowie wnieśli przeciwko Funduszowi pozew do Sądu Rejonowego - Sądu Pracy. W trakcie procesu pozwany Fundusz uznał częściowo ich roszczenia. Odmówił jednak wypłaty niektórych świadczeń uzasadniając, że wnioski powodów musiały być rozpatrywane według przepisów znowelizowanej ustawy o restrukturyzacji niektórych należności cywilnoprawnych od przedsiębiorców, która weszła w życie 1 października 2002 r. Powodowie złożyli bowiem swoje wnioski 11 października 2002 r. Równocześnie kierownik Biura Terenowego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych rozpatrzył pozytywnie wnioski o wypłatę świadczeń złożone przez dziewięciu innych pracowników likwidowanego zakładu pracy, gdyż wpłynęły one przed 1 października 2002 r., tj. przed dniem wejścia ustawy, która znacząco zmieniła zasady wypłaty świadczeń pracownikom.
Na gruncie przepisów obowiązujących do 30 wrześnie 2002 r., w czasie gdy toczyły się postępowania sądowe i komornicze, powodowie byli uprawnieni do otrzymania ze środków Funduszu wszystkich należności pracowniczych. Uprawnień tych zostali pozbawieni od 1 października 2002 roku wskutek wejścia w życie znowelizowanej ustawy zaledwie po siedmiodniowym okresie vacatio legis. Zdaniem pytającego Sądu takie rozwiązanie jest niezgodne z zasadą demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji). Sąd uważa też, że wypłacenie współpracownikom E.A. i Z.M., zwolnionym tego samego dnia, co oni, wszystkich świadczeń, a pozbawienie powodów tych świadczeń, narusza wyrażoną w art. 32 Konstytucji zasadę równości wobec prawa.
Pytający Sąd zauważył również, że skutkiem zmiany przez ustawodawcę brzmienia art. 3 ust. 2 o ochronie roszczeń pracowniczych jest pozbawienie wielu pracowników jakiejkolwiek możliwości odzyskania choćby części należnych im wynagrodzeń. Zakłady pracy często bowiem zaprzestają swej działalności z dnia na dzień nie dbając o należne ich pracownikom świadczenia.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Wiesław Johann, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Marian Grzybowski.