Kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela U 1/04
12 maja 2004 r. o godz. 12.30 Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich o stwierdzenie zgodności § 1 pkt 4rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 września 2002 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli nie mających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli z art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku - Karta Nauczyciela oraz z art. 92 ust. 1 Konstytucji.
Art. 9 ust. 2 Karty Nauczyciela upoważnia ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania do określenia, w drodze rozporządzenia, szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli. Na podstawie tego upoważnienia wydane zostało zaskarżone rozporządzenie. Przepis § 1 pkt 4 rozporządzenia powierza kuratorowi oświaty ustalenie czy dany kierunek (specjalność) studiów jest zbliżony do nauczanego przedmiotu lub rodzaju prowadzonych zajęć. Kuratorzy oświaty dokonują zarazem ustaleń dotyczących kwalifikacji nauczyciela do zajmowania stanowiska w danym rodzaju szkoły. Nauczyciele nie mają możliwości odwołania się od tych ustaleń.
Zdaniem Rzecznika szczegółowe kwalifikacje wymagane od nauczycieli powinny wynikać z przepisów powszechnie obowiązującego prawa - w tym przypadku z przepisów rozporządzenia - a nie z aktu o charakterze konkretno - indywidualnym (tj. decyzji kuratora). Wnioskodawca uważa, ze normodawca wykroczył poza granice upoważnienia ustawowego, gdyż uregulował nie tylko wskazaną w upoważnieniu ustawowym (art. 9 ust. 2 Karty Nauczyciela) materię kwalifikacji wymaganych od nauczycieli, lecz również tryb postępowania mający na celu ustalenie tych kwalifikacji. W omawianym zakresie § 1 pkt 4 jest zatem niezgodny z art. 92 ust. 1 Konstytucji, określającym zasady wydawania aktów prawnych niższego rzędu.
Rozprawie będzie przewodniczyć sędzia TK Marek Mazurkiewicz, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Wiesław Johann.