Imprezy masowe; odpowiedzialność karna za niezastosowanie się do polecenia wydanego na podstawie regulaminu obiektu (terenu) lub regulaminu imprezy masowej. K 17/13
20 maja 2014 r. o godz. 12:00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczący imprez masowych i odpowiedzialności karnej za niezastosowanie się do polecenia wydanego na podstawie regulaminu obiektu (terenu) lub regulaminu imprezy masowej.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 54 ust. 1 ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych w części zawierającej słowa „regulaminu obiektu (terenu) lub regulaminu imprezy masowej” z art. 41 ust. 1, art. 42 ust. 1, art. 32 ust. 1, art. 87 ust. 1 i art. 2 konstytucji.
Wniosek jest spowodowany skargami, jakie wpływają do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, kwestionujących konstytucyjność art. 54 ust. 1 ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych. Zgodnie z powyższym przepisem ten, kto nie wykonuje polecenia porządkowego, wydanego na podstawie ustawy, regulaminu obiektu (terenu) lub regulaminu imprezy masowej, wydanego przez służby porządkowe lub służby informacyjne, podlega karze ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 2.000 zł.
Polecenie porządkowe może zostać wydane uczestnikowi imprezy masowej, którego zachowanie zagraża bezpieczeństwu innych osób oraz który nie przestrzega postanowień regulaminu. Przepisy ww. ustawy pozwalają też służbom porządkowym i informacyjnym wezwać do opuszczenia imprezy masowej uczestników zakłócających porządek publiczny lub zachowujących się niezgodnie z regulaminem, którzy nie zastosowali się do poleceń porządkowych. W przypadku niewykonania polecenia, służby porządkowe mają prawo stosować siłę fizyczną w postaci chwytów obezwładniających lub podobnych technik obrony oraz kajdanek lub ręcznych miotaczy gazu.
Rzecznik Praw Obywatelskich nie kwestionuje, co podkreśla, konieczności zabezpieczenia imprezy masowej i podejmowania działań mających na celu zwalczanie przestępstw i wykroczeń z nią związanych. Jednakże przepisy penalne powinny być, jego zdaniem, ujęte w ustawie lub co najmniej w rozporządzeniu, tj. w aktach prawa powszechnie obowiązującego, a nie w regulaminach wydawanych przez prywatne podmioty.
Jak wskazuje wnioskodawca, w myśl zakwestionowanego przepisu, obowiązki obywatela uczestniczącego w imprezie masowej regulują nie tylko przepisy rangi ustawowej (tj. ustawa o bezpieczeństwie imprez masowych, kodeks wykroczeń, kodeks karny i ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi), ale i regulamin obiektu (terenu) lub regulamin imprezy masowej. Regulaminy te wydają na podstawie art. 6 ust. 3 ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych organizatorzy tych imprez. Treść regulaminów nie jest zatwierdzana przez żaden organ i jest pozostawiona zupełnej swobodzie organizatora. Co istotne, jak podkreśla RPO, zdarza się, że regulaminy znacznie różnią się między sobą a nawet modyfikują rozwiązania przyjęte w ustawie, wprowadzają rozwiązania penalne, których ustawodawca nie przewidział.
Ponadto, jak wskazuje wnioskodawca, regulaminy obiektu (terenu) lub imprezy masowej całkowicie dowolnie i różnie interpretują „niebezpieczny przedmiot”. Nieprecyzyjność tych regulacji powoduje nierówne karanie obywateli znajdujących się w takiej samej sytuacji.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Marek Zubik, sprawozdawcą będzie sędzia TK Leon Kieres.