Wolność sumienia i wyznania SK 54/13
6 października 2015 r. o godz. 9:00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna skargę konstytucyjną D.R. dotyczącą wolności sumienia i wyznania.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 196 ustawy 6 czerwca 1997 roku - Kodeks karny z:
1. art. 53 ust. 1 w związku z art. 54 ust. 1 konstytucji w zakresie, w jakim ingeruje w wolność sumienia osób niewyznających religii poprzez uniemożliwienie im swobodnego wyrażania ich poglądów odnośnie przedmiotów czci religijnej,
2. art. 54 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 w związku z art. 2 konstytucji w zakresie, w jakim ogranicza wolność wyrażania poglądów w sposób nieproporcjonalny, znacznie wykraczający poza zakres konieczny w demokratycznym państwie prawnym, naruszając istotę tej wolności,
3. art. 25 ust. 2 w związku z art. 32 ust. 1 konstytucji w zakresie, w jakim chroni osoby wierzące przed obrazą ich uczuć religijnych, a nie chroni osób, które nie wyznają religii a ich przekonania światopoglądowe oraz filozoficzne są naruszane przez inne osoby,
4. art. 42 ust. 1 w związku z art. 2 konstytucji w zakresie, w jakim nie spełnia wymogów określoności i pewności przepisów prawa karnego.
Sąd rejonowy uznał skarżącą winną tego, że w udzielonym wywiadzie publicznie obraziła uczucia religijne R. N. i S. K. poprzez znieważenie przedmiotu czci religijnej w osobach autorów Pisma Świętego i za ten czyn wymierzył jej karę grzywny. Po wniesieniu apelacji sąd okręgowy skorygował datę popełnienia zarzucanego skarżącej czynu, zaś w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymał w mocy.
Zdaniem skarżącej kwestionowany przepis ogranicza wyrażoną w art. 54 ust. 1 konstytucji wolność wyrażania poglądów w sposób wykraczający poza dopuszczalne ramy określone w art. 31 ust. 3 konstytucji. Skarżąca stwierdza, iż wolność sumienia pozwala osobom niewyznającym żadnej religii na kierowanie się pewnym systemem etycznym, moralnym, który wydaje im się właściwy i zgodny z ich przekonaniami. Podnosi również, że wolność sumienia pełni analogiczną rolę dla niewierzących co wolność religii dla osób wierzących. Oznacza to, że zarówno wolność religii jak i wolność sumienia są równorzędnymi wolnościami i powinny być traktowane przez ustawodawcę w taki sam sposób.
Skarżąca podnosi, iż nie ulega wątpliwości, że z wolności wyznania i sumienia mogą korzystać zarówno osoby wierzące, jak i niewyznające żadnej religii. W związku z tym poziom ochrony wskazanych wolności musi być taki sam. Nie może dojść do sytuacji, w której ochrona wolności osób wierzących będzie silniejsza od ochrony wolności osób niewierzących. Zgodnie z konstytucyjną zasadą równości wszyscy są wobec prawa równi, a także wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.
Zdaniem skarżącej kwestionowany przepis narusza również wymogi zawarte w art. 42 ust. 1 w związku z art. 2 konstytucji poprzez blankietowy charakter. Brakuje bowiem utrwalonych reguł wykładni, czy też norm prawnych, do których odsyłałby zaskarżony przepis.
Rozprawie będzie przewodniczył wiceprezes TK Stanisław Biernat, sprawozdawcą będzie sędzia TK Andrzej Wróbel.