Nieodpłatne przekazanie przez PKP nieruchomości gminie. P 2/08
Data: 21 X 2008 godz.: 0.00
21 października 2008 r. o godz. 9.30 Trybunał Konstytucyjny rozpozna połączone pytania prawne Sądu Okręgowego w Lublinie II Wydział Cywilny-Odwoławczy i Sądu Okręgowego w Szczecinie I Wydział Cywilny dotyczące nieodpłatnego przekazania przez PKP nieruchomości gminie.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 81 ust. 5 ustawy z dnia 8 września 2000 roku o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe" - w zakresie, w jakim w razie spełnienia przez PKP S.A. przesłanek z ust. 2 i 3 tego przepisu pozbawia gminę możliwości odmowy zawarcia umowy, o jakiej mowa w art. 81 ust. 4 wymienionej wyżej ustawy - z art. 2 i art. 165 Konstytucji oraz z art. 4 ust. 2 i 6 Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego, sporządzonej w Strasburgu dnia 15 października 1985 roku.
Do sądów wpłynęły pozwy Polskich Kolei Państwowych S.A. przeciwko gminom Gryfino i Świdnik w sprawie nakazania gminom złożenia oświadczenia woli na nieodpłatne przejęcie przez nie lokali mieszkalnych od PKP S.A. W przypadku gminy Gryfino Polskie Koleje Państwowe przekazały gminie nieruchomości wraz z pełną dokumentacją celem podpisania wstępnych uzgodnień, a następnie zawarcia, w formie aktu notarialnego, umowy przekazania na rzecz gminy prawa własności nieruchomości. Gmina domaga się natomiast od PKP S.A. przeprowadzenia kapitalnych remontów przekazanych nieruchomości, sporządzenia inwentaryzacji oraz zlikwidowania istniejących wierzytelności z tytułu zaległych czynszów. W myśl kwestionowanego przepisu ustawy PKP S.A. przysługuje, po spełnieniu określonych warunków, w stosunku do gminy roszczenie o zawarcie umowy przekazania nieruchomości. Roszczenie to przedawnia się z upływem roku od dnia złożenia gminie oświadczenia wraz z wymaganymi dokumentami. Pytający sąd powziął wątpliwości co do konstytucyjności przepisu. Zdaniem sądu pozbawienie gminy możliwości wyboru w zakresie przystąpienia, bądź nie, do umowy nieodpłatnego przekazania nieruchomości, zaprzecza zasadzie samodzielności i równoprawności jednostek samorządu terytorialnego. Ponadto konieczność ponoszenia nieprzewidzianych i nie dających się zaplanować nakładów na remonty nieruchomości, nie pozostaje bez wpływu na zdolność gminy do realizacji jej zadań w stosunku do ogółu mieszkańców. W opinii pytającego sądu przerzucenie na całą wspólnotę mieszkańców odpowiedzialności za zobowiązania PKP S.A. jest sprzeczne z zasadą sprawiedliwości społecznej.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Zbigniew Cieślak, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Mirosław Granat.