Komunikat po Drukuj

Wychowankowie specjalnych ośrodków wychowawczych - kontynuowanie nauki P 42/06

Data: 16 II 2007 godz.: 0.00

Wychowankowie specjalnych ośrodków wychowawczych mieli prawo do pomocy finansowej na kontynuowanie nauki także przed wejściem w życie ustawy z 16 lutego 2007 r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej.

13 listopada 2007 r. o godz. 10.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał pytanie prawne Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach dotyczące pomocy pieniężnej na kontynuowania nauki przez wychowanków specjalnych ośrodków wychowawczych.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, w brzmieniu obowiązującym do dnia wejścia w życie art. 1 pkt 32 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej, w zakresie, w jakim pomija osoby, które osiągnęły pełnoletność w specjalnych ośrodkach wychowawczych, jest niezgodny z art. 70 ust. 4 w związku z art. 32 ust. 1 i art. 70 ust. 1 zdanie pierwsze Konstytucji 
(link do sentencji w całości pod komunikatem).

Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że wychowankowie specjalnych ośrodków wychowawczych, w kontekście prawa do pomocy finansowej na kontynuowanie nauki, są podmiotami podobnymi do wychowanków innych instytucji opiekuńczych uwzględnionych w kwestionowanej regulacji i powinni być analogicznie traktowani. Nie można bowiem wskazać żadnych powodów przemawiających za potrzebą pozbawienia tych osób prawa do pomocy na kontynuowanie nauki. Pozbawienie wychowanków specjalnych ośrodków wychowawczych prawa do pomocy na kontynuowanie nauki narusza prawo do równego traktowania w zakresie dostępu do pomocy państwa w uzyskaniu wykształcenia. Niezgodne jest także z konstytucyjną zasadą równości i prawem do nauki.

Ponadto Trybunał podkreślił, indywidualny skutek tego orzeczenia w sprawie wychowanka specjalnego ośrodka wychowawczego, którego sytuacja stała się bezpośrednim powodem skierowania pytania prawnego do Trybunału. Wyrok w tej sprawie otwiera drogę do ewentualnego uwzględnienia skargi złożonej przez tę osobę i przyznania jej pomocy na kontynuowanie nauki, o czym mogą zadecydować właściwe organy. Analogiczne postępowanie jest możliwe także w wypadku innych spraw dotyczących tej formy wyrównywania szans edukacyjnych, które toczą się przed organami władzy publicznej. W wypadku zaś spraw zakończonych prawomocnym orzeczeniem lub decyzją administracyjną, wydanymi na podstawie kwestionowanej regulacji w brzmieniu obowiązującym do 1 kwietnia 2007 r., możliwe jest skorzystanie przez zainteresowane osoby z przewidzianej w konstytucji ogólnej możliwości wznowienia postępowania.

Rozprawie przewodniczył sędzia TK Zbigniew Cieślak, a sprawozdawcą był sędzia TK Wojciech Hermeliński.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.